Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
8
ONATURZEWOJNY
należydokonaćwyborucelu,stanowiącegojegoekwiwalent,
izastępującegogoprzyzawarciupokoju”.„Wojnaspołecz-
ności–całychnarodów,azwłaszczanarodówcywilizowa-
nych–zawszezaczynasięoduwarunkowańpolitycznych,
ipowodowanajestmotywempolitycznym.Jestonazatem
aktempolitycznym”.„Wojnaniejesttylkoaktempolitycz-
nym,aletakżerzeczywistyminstrumentempolityki,konty-
nuacjąpolitycznychprzetargów,politykąpostępującądalej
przyużyciuinnychśrodków.Wszystkopozatymisprawami,
któresąwłaściwesamejwojnie,odnosisiętylkodoszcze-
gólnegocharakteruwykorzystywanychprzezniąśrodków”.
Sampodbójjednakniewystarcza,gwarantujezaledwie
krótkotrwałezwycięstwo.Oznaczadalszekosztyzwiązane
zrebelią,tłumieniezamieszek,niezadowoleniamieszkań-
ców.Zwycięstwomusibyćusankcjonowaneprzezobydwie
strony.Otymzresztąwspółcześnistratedzytakżedoskona-
lewiedzą.NowoczesnawojnajakżebliskajestideiClause-
witza,społecznośćpodbitegokrajumanietylepogodzićsię
zlosem,magozentuzjazmemzaaprobować.Nieprzypad-
kiemamerykańskapropagandapokazywałażołnierzywi-
tanychprzezIrakijczykówkwiatami.Późniejrzeczywistość
niebyłajużtakróżowa,bopodłożemwojny–jakpisałClau-
sewitz–jestnietylkopolityka,aletakżetłumionamniejlub
bardziejnienawiść.„Jeślidwiestronyuzbroiłysiędowalki,
musiałopopchnąćjedotegouczuciewrogości,itakdługo
jaksąuzbrojone,czylinierozmawiająopokoju,uczucieto
musitrwać”.„Siłamilitarnamusizostaćzniszczona,tozna-
czysprowadzonadotakiegostanu,wktórymniebędziejuż
zdolnakontynuowaćwojny.Krajmusizostaćpodbity,ponie-
ważwprzeciwnymwypadkuwkrajutymprzeciwnikmoże
sformowaćnowesiły.Jednaknawetjeśliobatepostulatyzo-
stanąwypełnione,wdalszymciąguniemożnauznaćwojny,
czylistanuistnieniawrogichuczućidziałańwrogichsił,za
skończoną,takdługojaknieudasięrównieżstłamsićwoli
