Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Jakpowstajepaństwowynegocjowane?
niegoAblowiiKainowi,aprzeznich,choćwłaściwieprzezSeta,pa-
triarchombiblijnym,którzyjąprzekazalipóźniejszymwładcomika-
płanom,acizkoleiwielupokoleniomzwierzchnikówrządzących
dalszymizbiorowościamipolitycznymiireligijnymi.Lockegłosi
przeciwtympoglądom,żejesteśmywładnikierowaćsobązgodnie
zwłasnąwoląiżetęwładzęotrzymaliśmybezpośrednioodBoga,
anieprzezseriępośredników.
Wstarożytnościźródłaprawabyłydośćniejasnąsprawą.Mogła
tobyćwolarządzącego,powszechnierespektowanepoczuciespra-
wiedliwości,odwołaniedobóstwlubmitycznychprawodawców.
JakpiszeAndrzejBryk-wEgipciefaraonniebyłtwórcąprawa,
tylkojegostrażnikiemiwykonawcą.PodobniebyłowMezopota-
miiiwKartaginie3.Zasadniczązmianętychwyobrażeńwprowadził
KodeksMojżeszowy,któryustalał,żeautoremprawawiążącego
bezwzględniejestjedynieBóg.Treśćprawaniepodleganegocjacji,
pozostajeniezmienna,obowiązujekategorycznieijestchroniona
przezkapłanów,którzystojąnastrażywiernościiposłuszeństwa
wymaganiomJahwe.Podstawąprawastałosięprzymierzemię-
dzyStwórcąanarodemwybranym.Przymierzestwierdza,że„Bóg
Izraelajestkrólem,ArkaPrzymierzajestsymbolemjegotronu,pod-
czasgdyMojżesznosijegoberło”
4
.Toprzymierzezrywatradycję
podleganiaślepymsiłomprzyrodyikapryśnymdecyzjomwładców.
Wfatalistycznymrozumieniubytuludzkiegotyraniajesttraktowana
jakoprzejawzjawiskawystępującegowramachnieprzekraczalnego
kręguniezrozumiałegoiprzerażającegokosmosu.[ł]Tyranianiena-
leżydohistoriikonstytucjonalizmu,czypolityki,bowiemjestczęścią
niezrozumiałegolosuiślepymmaterializmem,nieposiadającymżad-
nejprawomocnościetycznejdotyczącejwspólnotowegolosu5.
11
3
A.Bryk,Konstytucjonalizm.OdstarożytnegoIzraeladoliberalnegokonstytucjonalizmu
amerykańskiego,WydawnictwaUniwersytetuJagiellońskiego,Kraków2013,s.39.
4
5
Ibidem,s.41.
Ibidem,s.15.
