Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
12
OPOCHODZENIUCZŁOWIEKA
DOWODYPOCHODZENIACZŁOWIEKAODNIŻSZEJFORMYUSTRO
JOWEJ
13
niekiedybywanadertrudne.Organyszczątkowesączasemzu-
pełnieniepotrzebne,jaknaprzykładsutkisamcówlubkrótkie
siekaczeuprzeżuwających,niekiedyzaśsąwtakmałejmierze
użyteczne,żetrudnoprzypuszczać,abyutrzymałysięirozwi-
jałynadal.Organytegotypuniesąszczątkowewścisłymtego
słowaznaczeniu,leczujawniajątendencjędostaniasięnimi.
Zaśorganybędącewstadiumrozwojusąnietylkonaderpo-
trzebneposiadającymjeorganizmom,lecztakżeujawniają
zdolnośćdalszegokształtowaniasię.Organyszczątkowesąna-
derzmienne,gdyżniepełniąswychfunkcjiijakoniepotrzeb-
nenieulegająprawomnaturalnegodoboru.Częstokroćteż
znikajązupełnie.Namocyjednakprawawstecznictwazdarza
się,żepozaniknięciuwystępująjednaknanowo,costanowi
szczegółbardzoważny.
Zaniechanieużywaniajakiegośorganuwokresie,kiedy
powinienonbyćużywanynajwięcej,wrazzprawemdziedzi-
czeniazdajesiębyćgłównympowodempowstawaniaorganów
szczątkowych.Zdarzasięniekiedy,żeniektóreczęściciała
ujednejpłciprzechodząwstanszczątkowy,udrugiejzaśza-
chowująswąnormalnączynność.Wwieluwypadkachrównież
niektóreorganymalejąwskutekdziałaniadoborunaturalnego,
gdyżprzyzmienionychwarunkachbytumogłybyjedynieszko-
dzićorganizmowi.Takiproceszmniejszaniasięorganówjest
najprawdopodobniejskutkiemdwóchprzyczyn,amianowicie
kompensatyorazoszczędności,którezachodząworganizmie
wokresierozwoju.Jednakżetylkodrogąpan-genetycznejhipo-
tezywytłumaczyćmożnazjawiskanagłegozanikaniatakiego
organu,któryzmalałjużotyle,żeorganizm,nieodżywiając
gowcale,osiągatylkonieznacznąoszczędność.
Niektóremięśnieludzkiegociałasąwstanieszczątkowym,
niektórezaś,odpowiadającetym,któreuwieluzwierzątniż-
szegotypusąwstanieczynnym,uludziznajdująsięwstanie
skarłowaciałym.Taknaprzykładkoniepotrafiązwielkąsiłą
potrząsaćcałąswąskórązapomocąmięśnipanniculuscarno-
sus.Szczątkitychmięśnizachowałysięjeszczewniektórych
częściachludzkiegociała,np.naczole,dziękiczemumamy
możliwośćpodnoszeniabrwi.Dotegosamegorzędunależy
równieżnajszerszymięsieńszyi.ProfesorTurnerzEdynburga
przypadkowozupełniewykryłwpięciumiejscachciałaludz-
kiegowłóknamięsne,należącedotegożpanniculuscarnosus.
Zbadawszy600trupów,wykazałrównież,żemięsieńmost-
kowy,któryniejestzresztąbynajmniejprzedłużeniemmię-
śniaprostegobrzusznego,anależyrównieżdorzędumięśni
panniculuscarnosus,istniejeprzynajmnieju3proc.ludzi.
„Występowanietegomięśnia—mówiTurner—świadczy,iż
organyszczątkowepodlegająznacznymzmianom”.
Niektórzyludziemajązdolnośćkurczeniamięśnipo-
wierzchniowychczaszki,znajdującychsięogólniewstanie
szczątkowym,wrozmaitychstadiachrozwoju.Członkowie
pewnejrodzinywciągukilkupokoleńdziedziczylizdolność
poruszaniaskórynaczaszce,któratozdolnośćrozwinęłasię
unichznakomicie.Jedenzjejczłonkówjakomłodychłopiec
przyużyciuskurczuskóryczaszkimógłpodrzucićkilkagru-
bychksiążekpołożonychnagłowie.Dziecijego,arównieżoj-
ciec,dziadistryjtakżeposiadalitewłaściwości.Alecocie-
kawsze,krewnytejrodziny,daleki,bowsiódmymstopniu,
mieszkającywinnejczęścikraju,takżeposiadałwwysokim
stopniuzdolnośćkurczeniamięśniczaszki.Objawytesądo-
wodem,iżzdolnościorganówszczątkowychmogąbyćprze-
kazywanedziedzicznienacałyszeregpokoleń.Zdolnośćkur-
czeniaskórynagłowiejestniewątpliwiedziedzictwempotych
napołyludzkich,napołyzwierzęcychtworach,którebyłyna-
szymiprzodkami.Małpyrównieżposiadajątęzdolnośćiczę-
stozniejkorzystają.
