Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
wniejpogaństwolitewsko-żmudzkie.Tobyłoprawdziwe
augmentumEcclesiae
,jakiesiędokonałownadzwyczaj
krótkimprzeciąguczasu,bowciągurokubezpośrednio
pochrzcieJagiełły,jakipóźniej,pozwycięstwie
grunwaldzkim,naŻmudzi.
DrugarzeczjeśliidzieonawrócenieLitwyprzezPolskę
wartapodkreślenia,tojegobezkrwawycharakter.
OdczasuKarolaWielkiegoprzezcałewiekiśrednie
ażpoczasyJadwigiiJagiełłyrzecztonieznana.Iotomyśl
polskastanęłaprzeciwkopowszechnejdoktrynie
ipraktycepolityczno-kościelnej,głoszącnasoborze
wKonstancji,żesięniegodzinawracaćpoganmieczem
izabieraćimkraj.Dwadzieścialatżywabyłapamięćtej
kontrowersjimiędzypolskąmyślą,apowszechną
europejskąiotowBazyleikaznodziejazPolskiwysławia
pokojowo-cywilizacyjneapostolstwoJagiełłyiPolski
naLitwie.Uczyniłtowsposóboględny,mówiącopokoju
Chrystusowym.Mymożemytouczynićzmniejszą
subtelnością,aleprawdziwie,dodając,żetopomnożenie
Kościołaiwiarydokonałosięwsposóbpokojowy,bez
najmniejszegokrwirozlewu(sinesanquiniseffusione).
TodlaówczesnegoZachodubyłoniepojęte.Dwieścielat
prawieostojacesarsko-papieskawiarykatolickiejnad
Bałtykiem,jakąbyłzakonKrzyżackiwojujezpogaństwem
ludówprusko-litewskich,wytnieichczęściowoinaich
ziemiuczyniswepaństwo,aleichdowiarykrzyżanie
nawróci,doKościołaniewprowadzi,mimostałych
wyprawzbrojnych,jakieprzypomocyrycerstwa
zzachoduiprzywilejówpapieskichurządzadwukrotnie
wrokunaichziemie.Czynitojakbynanaigrawaniesię
wuroczystośćswojejPatronki:naMatkęBożą
