Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Czymjestpolitykaprzemocy?
WnastępnychwiekachpokoleiupadaGrecja,Rzym,państwo
KarolaWielkiegoilicznemonarchieeuropejskie,wktórychabso-
lutyzmjestjedynymsprawniedziałającymsystemempolitycznym.
Wprawdzierzadkoktokolwiekbronitegosystemuotwarcie(zwo-
lennicyodezwąsiędopierowXVIIwieku,np.RobertFilmerwdziele
Patriarcha),aleteżniktgootwarcienieatakuje,poczęścidlategoże
popularnestałysięinnekoncepcjepolityczne-główniekoncepcja
państwaidealnego-imożedlatego,żeidealizującyabsolutyzmnie
dopuszczałsięrażącychekscesów.
TaidyllakończysięwXVwieku.RepublikaFlorenckastajesię
najbogatszymośrodkiempolitycznymwEuropieinajboleśniej
rozdartymprzezwojnydomowe.W1512rokurepublikaupada
iwładzęprzejmująMedyceusze.Kronikarzemichrządówzosta-
jeMachiavelli,którywidziwszystko,choćchowasięnawsi.Widzi
teżwszystkoMichałAnioł,któryjestpupilemMedyceuszyimiesz-
kawpodziemiachdomustojącegopodrugiejstronieulicywsto-
sunkudodworuksięcia.Artystawłaściwieniemasięczegobać,ale
nawszelkiwypadekprzygotowałsobietrzywyjściazeswychpo-
mieszczeńnatrzyróżneulice.TwórcatakichrzeźbjakPietàiDawid,
atakżepóźniejszychfreskówwKaplicySykstyńskiej,zamówionych
przezpapieżaJulianaII,wolizgrzeszyćprzesadnąostrożnością
niżgapiostwem.
DokładnietęsamąpolitykęstosujeMachiavelli,tylkorobito
otwarcieichwalisięswąostrożnościąwtraktacieKsiążę.Cowięcej,
pragniekażdegoksięciaprzejmującegowładzęnauczyćprzezor-
nościipodejrzliwości,czylizasadrealizmupolitycznego.Mówimu,
żewświeciepolitykiniemożnamiećzłudzeńiliczyćnaumiarko-
wanieorazprzyzwoitośćwładców.Onizacnotęmajątylkoprowa-
dzenieintryg,rozszerzanieswejwładzy,śmiałezbrodnieigłośne
militarnezwycięstwa.
Renesanstoczasbezwzględnejwalkiodominację-bezskrupu-
łów,honoruiopamiętania.Wielkośćkażdegozpanującychwyraża
sięwzdolnościprzyswojeniasobievirtu,czylipostawyzawadiaki,
15
