Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
OUSTROJUIDEALNYM
24
Człowiekztakwyrobionymcharakteremprzynajmniejmentalnie
należydoarystokracji.
TakoncepcjapaństwawywarławielkiwpływnaCycerona,gdy
konstruowałwłasnąteoriępolityczną.Zaidealnepaństwouznał
ustrój,wktórymtrzywarstwyspołeczne:wyższa,średniainiższa
sprawniewspółpracujązesobą.Tenpoglądmadobrezdrowo-
rozsądkoweuzasadnienie.Przezcałąhistorięfilozofiipolitykiprze-
wijasięmyśl(niemającawyraźnegoautora,alepopularna),że
posiadaniemajątkujestdośćwiarygodnąnamiastkącnoty.Gdy
społeczeństwoniewie,kogomaszanowaćzadobrycharakter,chęt-
nieszanujeludzibogatychzaichpieniądze,słuszniedostrzegając,
żepieniądzerównieskuteczniewywołująpożądanezachowania
społeczne,cogroźbanarażeniasięnapublicznąkrytykę.Majątek
napewnoniepredestynujedopełnieniaistotnychrólpolitycznych,
aledeterminujezainteresowanieudziałemwpolityce,definiuje
polityczneinteresyiumożliwiaichrealizację.
Cycerondodatkowoprzyjmuje-całkiemsłusznie-żewpań-
stwiepotrzebnajestnadrzędnawładzacentralna,którabędzie
umiałapodejmowaćzasadniczedecyzjeszybkoibezdyskusji
-podczaswojny,podczaspokojuiwsytuacjipoważnegowe-
wnętrznegonapięcia.Samatawładzaniemusibyćinicjatorempoli-
tykipaństwowej,alepowinnapełnićrolęrozjemcymiędzydwiema
pozostałymiklasami:patrycjatemiplebejuszami.
WRzymietedwieklasymiałyogromneznaczenieiprzeciw-
stawneinteresy.Patrycjatkorzystałzpokoju,plebszwojny.Patry-
cjatzbijałmajątekzuprawyroli,hodowlizwierząt,budownictwa,
rzemiosłaiżeglugi.Plebsdomagałsięwojnyipodbojunowych
terenów.Zajmującnoweprowincje,żołnierzezlegionówrzym-
skichmoglisięubiegaćowystąpieniezwojskaizasiedleniepod-
bitychobszarów.Dysponującdobrymwyszkoleniemwojskowym
iodpowiednimuzbrojeniem,samipotrafiliskuteczniebronićsię
przednajazdemzestronylokalnejludności,którejznacznączęść
szybkoprzekształcanowkastęniewolnikówiwykorzystywanodo
