Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
kwitnieodczerwcadowrześnia.Naszczyciełodygirozwijasię
kwiatostanwgórnejczęścizwarty,niżejniecoluźniejszy,składający
sięzwieluwargowychkwiatówbarwypurpurowejlub
ciemnoróżowej.
Bukwicalubiglebygliniaste,niezbytsuche,ozmiennej
wilgotności.Rośniewwidnychlasachliściastychidąbrowach,
naśródleśnychłąkach,naskrajulasówiprzydrogachnacałymniżu
iniewysokowgórach.SwymzasięgiemobejmujeEuropę,zachodnią
Syberię,AzjęMniejsząipółnocno-wschodniączęśćAfryki.
Zielebukwicymabalsamicznyzapachigorzkismak.Zawiera
olejeketeryczny,alkaloidy,związkiżywicowe,śluzy,gorycze,kwasy
organiczneisolemineralne.Stosowanajestwleczeniunieżytówjelit,
dychawicyoskrzelowej,żółtaczki,zwichnięćkończyniprzygojeniu
ran.KsiądzKlimuszkoużywałjejwleczeniumigrenyicukrzycy.
Wśródsetekziółznanychstarożytnymbukwicazajmowała
poczesnemiejsce.ChwalonojąwEgipcie,apodimieniemBetonica
królowaławdziełachHipokratesa,PliniuszaiDioskurydesa.
AntoniuszMusa–wyzwolonyniewolnikilekarz,zausługioddane
cesarzowiAugustowikorzystającyzprzywilejówsenatorskich,
poświęciłjejcałąksiążkę,wewszystkichkrajach
śródziemnomorskichzaśkrążyłopowiedzenie:„Sprzedajtunikęikup
betonikę”.Jeślichcianokogośszczególniepochwalić,mówiono:
„Cnótmaszwięcejniżbukwica”.Byłapanaceum–lekiem
nawszystkiechoroby.WysokocenilijąświętaHildegarda,Paracelsus
iLonicerus.KonradvonMegenbergwidziałwniejnietylkozioło
leczące,leczimagiczne–oczymnieomieszkałwspomnieć
wrozprawieDeherbabetonica.Wśredniowieczuhodowanabyła
wogrodachziołowychiogródkachprzydomowych.Stanisław
KazimierzHercius–szesnastowiecznyprekursortowarzystwa
żywnościowego–dodatkowoujrzałwniejcennąroślinę
przyprawową.
Aotoniektóretylkozzastosowańbukwicy.Korzeńoprzykrym
zapachu,wywołującywymioty,byłśrodkiem„czyszczącymciało
zeszkodliwychsoków”.Cierpiącymodbóluzębaradzono:„Weź
