Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
definicje,wktórychzadominującekryteriumuznajesięaspekt
biologiczny,stosowaneprzeważniewnaukachprzyrodniczych;oraz
drugą,zawierającąrozstrzygnięciaposługującesiękryterium
demograficzno-społecznym,wykorzystywaneprzeznauki
społeczne4.Wzależnościodprzyjętejperspektywymożemymówić
ostarzeniusięistarościwujęciubiologicznymbądźteż
psychospołecznym.Starzeniesiębędzieoznaczaćzatem
przykładowo
[...]„proceszmianzachodzącychwustrojuwciągucałegożycia,przejawiający
się,wrazzupływempóźniejszychlat,osłabieniemfunkcjiposzczególnych
organów,któreprowadziostateczniedośmierci”5(perspektywabiologiczna),
czyteż„zespółzmianzachodzącychwstrukturzeifunkcjonowaniuorganizmu
orazwprocesachprzystosowawczychjednostki”6(perspektywa
psychologiczna),albowreszcie„procesuformowanyprzezspołeczeństwo
iwobrębieokreślonychstrukturspołecznych,wzależnościodpoziomu
dochodówczywykształcenia,miejscazamieszkanialubtypurodziny”7
(perspektywasocjologiczna)[podkr.D.K.].
Podobnierzeczsięmazestarością,którąpostrzegaćmożnajako
skutekbiologicznychprzeobrażeńorganizmu(wyrażającychsię
wosłabieniufunkcjiżyciowych),aletakżeujmowaćjakookres
charakteryzującysięspadkiemwzakresiemożliwości
przystosowawczychjednostkiwzględemśrodowiskaorazzmianami
wobszarzewarunkówżyciowych,pozycjiiprzypisanychimról
społecznych.
Wspomnianazłożonośćfenomenustarzeniasię,atakżecoraz
bardziejdostrzegalnekonsekwencjeprzemiandemograficznych,
doprowadziłydorozkwiturefleksjiteoretyczno-badawczej
ostarości.JakzauważyłatrafnieMariaSusułowska,wiek
XXrozpocząłsięjakowiekdziecka,natomiastkończyłsięjako
wiekczłowiekastarego8.Dyskursostarościstałsięintegralną
częściąwieludziedzinwiedzy,atakżegłównymprzedmiotem
zainteresowanianowopowstałejgerontologii(zgreckiegogérõn
oznaczastarzec,lógosznaczynauka).Jejkorzenimożnasię
dopatrywaćjużwpoglądachfilozofaiprzyrodnikaangielskiego
FrancisaBacona9,natomiastsamąnazwęzaproponowałw1903roku
IljaMiecznikow,rosyjskibiologorazlaureatNagrody
Nobla10.Właściwyrozwójgerontologiijakodyscyplinynaukowej
datujesięnaokrespoIIwojnieświatowejiwiążeztakimi
wydarzeniami,jakukazaniesiępierwszegoczasopisma
