Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ObowiązekwiernościwIIRP
19
urzędnicypaństwapolskiegoskładająprzysięgęnawiernośćRepublicePolskiej
wedługroty,którejtreśćmiałaustalićRadaMinistrów.Wykonanietejdyspozy-
cjinastąpiłowrozporządzeniuRadyMinistrówzdnia22listopada1919roku
wprzedmiocienowegoteksturotyprzysięgidlaministrów,urzędnikówisę-
dziów9.Rozporządzeniewart.1określiłodwarodzajeprzysiągskładanychod-
powiednioprzezministrów,przysięgającychdążyćdougruntowaniawolności
niepodległościipotęgiRzeczypospolitejPolskiej,którejwiernościzawsze
dochowają,orazprzezurzędnikówisędziów-ciprzysięgaliprzyczyniaćsię
wichzakresiedziałaniazewszystkichsiłdougruntowaniawolności,niepod-
ległościipotęgiRzeczypospolitejPolskiej,którejzawszewierniebędąsłużyć.
Umieszczenietegorodzajuprzepisuwpierwszymakcienormatywnymkształ-
tującymzrębyodradzającegosiępaństwa,składającegosięjedyniezośmiuar-
tykułów,zdajesię,żewynikałozpotrzebyjednoznacznegowskazaniaośrodka
władzy,któremuodtegomomentupodporządkowanebędąwszelkieorgany
państwazorganizowaneidziałającejeszczewokresiezaborów10.Ponadtowy-
dajesię,żezabiegtenmógłwspieraćdążeniadouformowaniapaństwapol-
skiegojakorepubliki,aniejakomonarchii.Republiki,czylipaństwa,wktórym
władzasuwerennanależydonarodu,anie,jakwmonarchii,domonarchy.Jak
wskazywałZygmuntCybichowski:
Polskaposiadała[wówczas-przyp.aut.]wszystkietrzyelementypaństwowe:
terytorium,ludnośćiwładzęnajwyższą,odrodzeniepaństwaodbyłosięwlisto-
padzie1918r.Dalszadziałalnośćwładzpolskichniezmierzałajużdoutworzenia
państwa,leczdorozwinięciajegoorganizacji[ł]11.
JózefPiłsudskijakoTymczasowyNaczelnikPaństwamiałsprawowaćNaj-
wyższąWładzęRepublikiPolskiej,ażdoczasuzwołaniaSejmuUstawodaw-
czego(art.1DekretuonajwyższejwładzyRPz1918roku).Abyumożliwić
przeprowadzeniewyborówdoSejmu,TymczasowyNaczelnikPaństwawydał
dekretzdnia28listopada1918rokuoordynacjiwyborczejdoSejmuUsta-
wodawczego12.Dekrettenprzyjmowałkoncepcjęwyborówpięcioprzymiot-
nikowych13,cooznacza,żebyłyone:powszechne,zrównoczesnymprzyzna-
niemprawagłosukobietomiodebraniemtegoprawawojskowym,którym
9
RozporządzenieRadyMinistrówzdnia22listopada1919r.wprzedmiocienowegoteksturoty
przysięgidlaministrów,urzędnikówisędziów(Dz.U.z1919r.Nr89poz.486).
10
Z.Cybichowski,Polskie…,s.206-207.
11
Tamże,s.207.
12
Dekretzdnia28listopada1918r.oordynacjiwyborczejdoSejmuUstawodawczego(Dz.U.
z1918r.Nr18,poz.46).Dalejjako:OrdynacjadoSejmuz1918r.
13
P.Wiązek,DekretoordynacjiwyborczejdoSejmuUstawodawczegoz28listopada1918r.jako
przykładdojrzałejlegislacjiokresuprzejściowego,w:J.Przygodzki(red.),Okresyprzejściowe-
ustrójiprawo,E-Wydawnictwo.PrawniczaiEkonomicznaBibliotekaCyfrowa.WydziałPrawa,
AdministracjiiEkonomiiUniwersytetuWrocławskiego,Wrocław2019,s.129.
