Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Zagadnieniaterminologiczne
ObrazHannibalajestwypadkowąstereotypowegowyobrażeniawro-
ga-wtymprzypadkuKartagińczyka-orazcechindywidualnych.Po-
nieważjestnajbardziejznanymKartagińczykiem,stanowionpewien
prototypkształtującypryzmatdalszegoodbioruipostrzeganiainnych
Kartagińczyków,zarazembędącyjegopotwierdzeniem.Dlategownie-
którychwypadkachtrudnostwierdzić,którezcechprzypisanychKarta-
gińczykombyłytakiejużprzedHannibalem,czyteżstałysiętakimipo
jegopojawieniusięnasceniedziejowej.Jestrzecząmożliwąoczywiście
prześledzeniejednegozelementówskładowych,mianowiciefenickie-
godziedzictwa,którestanowisporączęśćpunickiegostereotypu.Pi-
szęnpunickiego”,gdyżzjednejstronynieistniałstereotypkartagiński,
azdrugiej-jakwykazująostatniestudia,rzetelnebadaniazakładają
świadomysposóbdoborusłownictwa,co-patrzącchoćbynaprzekłady
literaturyantycznej,wktórejprzymiotnikinkartagiński”inpunicki”są
traktowanejakosynonimy-niezawszejestoczywiste,zwłaszczaże
samiautorzyantyczniniebyliwtymwzględziepurystamijęzykowy-
mi(szerzejporuszamtentematwrozdzialepierwszym).Owofenickie
dziedzictwojestwidocznedziękiliteraturzegreckiej,wktórejznajdzie-
mytakżewzmiankioKartagińczykachsprzedczasówHannibala.
Stereotypiprototypsąpojęciamizwiązanymizmechanizmemka-
tegoryzacji,czyli-jakpiszeRenataGrzegorczykowa-nmyślowego
porządkowaniaświatapoprzezwyróżnianiewnimklasogólniejszych,
wiążącychjednostkowezjawiska”4.Stereotypjestterminemzzakresu
psychologiikognitywnejisocjologii,wprowadzonymprzezWaltera
LippmannawpracynPublicOpinion”zroku1922,pojawiasięjednak
takżewbadaniachlingwistycznych.UtaM.QuasthoffzUniwersytetu
wBielefieldprzytaczabardzowyczerpującądefinicjęstereotypujako
przedmiotulingwistyki.Wedługniejstereotypjestwerbalnymwyra-
zemprzekonaniaskierowanegonagrupyspołecznelubnajednostkę
jakoczłonkatejgrupy.Dalejwyjaśnia,żemaonformęlogicznąsądu
(językoznawczoopisywanegojakozdanie),którywsposóbniezweryfi-
4GRZEGORCZyKOWA1998:109.
-11-
