Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Każdyzbadanychprzezemnieautorówantycznychmiałwłasną,
ściśleokreślonąwizjęprzeszłości.Jestrzecząoczywistą,żebyłaona
subiektywna,przefiltrowanaprzezlekturyiosobistedoświadczenia
oraznaznaczonaczasami,wktórychżyłautor.Wypowiedźoprzeszło-
ścizazwyczajpełnijakąśfunkcję,czasemmadrugiedno,zdarzasię
również,żejestnieprawdziwa(czasemwypowiedziąoprzeszłościjest
brakwypowiedzi,nierazsygnalizowanyiakcentowanyfigurąpraete-
ritio).Wtymostatnimwypadkunależyrozdzielićnieprawdęnieświa-
domączytosamegoautora,czyjegoźródeł,odnieprawdyświadomej.
Istnieje,jakwykazałT.P.Wiseman,ażsiedemrodzajówkłamstwawy-
stępującegowliteraturzehistoriograficznej:tendencyjność,czylicelowe
fałszowanie,mitiopowieścipodróżnikówjakoelementyfantastyczne,
wpływretorykiidramatudającywedługWisemanacoś,comożnana-
zwaćndocu-drama”lubnfaction”,opowiadanie(af»ghsig)rozumiane
jakobliskiedzisiejszymrelacjomwmediach,orazkłamstwapolegające
nazbytdużymizbytmałymuszczegółowieniuopisywanychfaktów35.
WedłughistorykaMarcinaKulioprzeszłościwypowiadamysięna
wielesposobów,nietylkoposługującsięsłowami.Naszstosunekdo
historiijestwidocznywstawianychpomnikach,nadawanychimionach,
wwychowaniuetc.36Jesttootylefascynującespostrzeżenie,żeoprócz
literackichopisówIIwojnypunickiej,poprzezktóreustaliłsięwizeru-
nekkartagińskiegowroga,ważnychwiadomościdostarczająnamfrag-
mentyopowieścinazupełnieinnytemat,dygresjeiwtręty,pokazujące
właśnietenwspomnianyprzezMarcinaKulęstosunekRzymiandowła-
snejhistorii.Cowięcej,tenstosunekmógłbudowaćdodatkowesensy
wodbiorzewcześniejpowstałychtekstówhistoriograficznych,zarówno
łacińskich,jakigreckich.
35WISEMAN1993:122-146.Zob.takżeWHITE2000d:211-236;WHITE2009b:181-
198.
36KULA2004:25sqq.
-17-
