Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
B.Rycielska,M.Rycielska,Obrazowaniewjęzyku.Lancetnikbezgłowyicelownikrosyjski,Słupsk2008
ISBN978-83-7467-073-9,©byWNAkademiiPomorskiejwSłupsku,Słupsk2008
Rozważanianatematobrazowaniazdarzeń,wktórychwykonawca
czynnościlubźródłostanuuczestnikazdarzeniasątrudnedowyspecy-
fikowaniazapomocąjęzykalubzokreślonychpowodówniesąkonkre-
tyzowaneprzeznadawcę,pozwoliłyzgłębićproblemykodowanego
przezcelownikuczestnikascenyorazfunkcjiZBwjęzykurosyjskim.
ZBpełniątuszczególnąrolęisąliczniereprezentowane,a–jakwska-
zująautorzynajnowszychopracowańztejdziedziny–ichliczbaby-
najmniejniemaleje.
Niniejszapracastanowipróbęzastosowaniapodstawowychzasad
GKRonaldaW.Langackeradoopisukategoriicelownikawzdaniach
bezosobowych.Jesttorozwijającysięodlat80.XXwiekuwAmeryce
kierunekwjęzykoznawstwie,któryznalazłuznanierównieżwśródling-
wistóweuropejskich.Powstającenneopracowania,wktórychanalizy
językoweopartesąnametodologii„gramatykiprzestrzeni”R.W.Lan-
gackera.WPolsceichautoramisągłówniebadaczewładającyjęzykiem
angielskim,gdyżmimopojawiającychsięprzekładówpracLangackera,
myśluczonegodostępnajestnadalprzedewszystkimwtymjęzyku.
WartośćGKwbadaniachjęzykowychpolegam.in.naumożliwieniu
dotarciawsemantycznejcharakterystycekategoriidoszczegółu,co
pozwalastwierdzićróżnicezarównomiędzyznaczeniowobliskimijed-
nostkamijednegojęzyka(np.:nagi‘nieubrany’–goły‘rozebrany’),jak
iróżniceocharakterzekulturowym,któreujawniająsięszczególnie
wyraźniemiędzykategoriamiwrezultacieporównywaniajęzykównatu-
ralnych.PonadtoważnązaletągramatykiLangackerajestpostrzeganie
kategoriijęzykowejjakogestaltu,cowiążesięzokreśleniempojęć
schematycznegoiprototypowegodanejkategoriijęzykowej,seman-
tycznychpowiązańsieciowychwewnątrzjednostki.Cennąstronąmode-
luGKjesttakżedążeniedookreśleniacharakterumotywacjiznaczeń
peryferyjnych.Wtymwypadkuistotnejestsięgnięciedoetymologii
danejjednostki,awięcpominięcieostregopodziałuwjęzykunasyn-
chronięidiachronię.WartośćgramatykiLangackerastanowitakżetrak-
towanieznaczeniajęzykowegoniejedyniejakotreścipojęciowej,lecz
jednocześniejakookreślonegosposobuprzedstawieniatychtreści
wjęzyku,czylikonwencjonalnegoobrazowania.
Wniniejszymopracowaniuzostałyporuszonetrzyzasadniczeza-
gadnienia.PierwszedotyczypodstawowychzałożeńGKniezbędnych
dlaopisucelownikarosyjskiegojakokategoriijęzykowej(rozdział1).
DrugieswymzakresemobejmujeogólnącharakterystykękoncepcjiZB,
przypadkówgramatycznychnatleróżnorodnychZBwjęzykurosyjskim
orazkodowanychprzezprzypadkiprototypowychfunkcjiuczestników
6
