Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
Wszelkieruchyspołeczne,partiepolityczneczyśrodowiskaideowewytwa-
rzająwłasnelubprzejmującudze,powstałeczasemwinnejepoceipod
innąszerokościągeograficzną,mniejczybardziejusystematyzowaneze-
społypoglądównanajważniejszewichprzekonaniuproblemyotaczającej
jerzeczywistościspołecznej.Zespołytakichpoglądównazywanesąroz-
maicie:ideologią,światopoglądem,doktryną,myślączyfilozofiąspołeczną
lubpolityczną.Terminologiatazależymiędzyinnymiodtradycjijęzyko-
wej.Itak,współcześniewPolscemówisięo„ideologiimarksistowsko-
-leninowskiej”,aleio„doktryniespołecznejKościoła”.Nazwatakiegoze-
społupoglądówzależyteżodstopniaichsystematyzowania,zakresuczy
podmiotu.Poglądyteprezentowanesągłówniewśrodkachmasowego
przekazu.Ichtwórcamisąpolitycy,działaczespołeczni,dziennikarze,
przedstawicielenaukhumanistycznych.
Rozwojowitychformświadomościspołecznejsprzyjakryzys,rozkład
dotychczasowychformżyciaspołecznegoizwiązaneztymichzakwestio-
nowanieprzezjakieśgrupyspołeczne.Kryzysjakotrudna,nowasytuacja
zmuszatych,którychdotyka,aszczególnietych,którzydziałająpublicznie
lubzawodowozajmująsięrefleksjąspołeczną,doprzemyśleńnadjego
przyczynamiimetodamijegoprzezwyciężenia.„Dzięki”kryzysom-jak
zauważaJ.Szacki(1981)-rozwijałasięcaładotychczasowamyślspołeczna
zsocjologiąwłącznie.
Refleksjispołecznejsprzyjatakżetowarzyszącyczęstokryzysowikon-
fliktspołeczny,czylizespółwzajemnych,wrogichdziałańpodejmowanych
przezzbiorowościspołeczne:klasy,warstwy,organizacjeczygrupy.Wro-
gośćtapoleganadążeniu,przyużyciurozmaitychśrodków(np.:propa-
gandy,wypowiedzeniaposłuszeństwa,represjiitp.),donarzuceniaprze-
ciwnikowiwbrewjegowoliwłasnychwartości,własnych,uważanychza
korzystnerozwiązańpolitycznych,ekonomicznychlubspołecznychod-
miennie.
Stronykonfliktuspołecznegodefiniująsytuacjękryzysu,jegoprzyczyny
isposobyjegoprzezwyciężenia.Wwynikuwzajemnychoddziaływańzmu-
szonesądocorazpełniejszejartykulacjiswychpoglądów.Ichpubliczna
11