Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wprowadzenie
Kategoria„doświadczeniahistorycznego”wyrażadokonującysię
whistoriografiizwrotetyczny,polegającynaodrzuceniutakzwanej
obiektywnejhistorii,formułowanejprzezprofesjonalistówiopisywa-
nejjakoprzeszłośćzbiorowa,orazoparciusięnawiedzyjednostkowej,
przeżyciuprywatnym,wktórymistotnąrolęodgrywapamięć,czyli
świadectwoprzeszłościpojmowanejindywidualnie.FrankAnkersmit,
jedenzczołowychrzecznikówponowoczesnejhistoriografii,wyjaśnia
ówzwrot,którynazwał„prywatyzacjąprzeszłości”,następująco:
Nadaniesłowu„pamięć”znaczenia,którewcześniejwyrażałosłowo
„historia”,jestniewątpliwymznakiempersonalizacjiczyteżprywa-
tyzacjinaszegostosunkudoprzeszłości.„Historia”odnosisiędo
badaniaprzeszłościprzezpodmiotzbiorowy,ponadindywidualny,
łączyjązatemnaturalnepokrewieństwozhistoriąnarodu,historią
społecznączygospodarczą.„Pamięć”natomiastodpowiadatemu,co
zostałowprzeszłościzmarginalizowaneprzezzbiorowość.
Tanobilitacjapamięciwprowadzakategoriepsychoanalityczne;tłuma-
czydalejAnkersmit:
Pamięćreprezentujewszystkoto,cozostałowyparte,pominiętebądź
stłumionewprzeszłościczłowiekaidlategozsamejswejnatury
niemożezdobyćmiejscawsferzepublicznej,wsferzetego,co
powszechne,znaneiuznane—icozawszebyłowłaściwądomeną
„historii”wtradycyjnymsensie1.
1F.Ankersmit:PostmodernistycznaHprywatyzacja”przeszłości.Przeł.M.Zapędow-
ska.W:F.Ankersmit:Narracja,reprezentacja,doświadczenie.Studiazteoriihistoriografi.
Red.iwstępE.Domańska.Kraków2004,s.373.
