Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Orodziniewspółczesnejijejkształtowaniusłówkilka
Rodzina,jakwszystkieukładyspołeczne,mazawszecharaktercałościukrytej–ujaw-
niającejsięwskoordynowanychdziałaniach(zachowaniach)jednostek,wwytworzonych
artefaktachkulturowychorazwefektachzbiorowegodziałania.[ś]istotąrodzinyjest
to,coleżyupodłożapowtarzającychsięinterakcji;mechanizmyimotywacjesprawiające,
żeludziewracajądodomów,przytulająswojedzieci,gotują,majsterkują–irobiątysiące
innychrzeczy,któreskładająsięnabycierodziną(Giza-Poleszczuk2005:10).
Starającsięokreślić,czymjestrodzinaizczegowynikajejwyjątkoweznacze-
nieprzejawiającesięwuniwersalnościjejwystępowania,Giza-Poleszczukwska-
zujenajejrolęwutrzymywaniuiodtwarzaniuspołeczeństwa.Uważaonarodzinę
zaukładreprodukcyjny,jestonabowiem,wedługniej,jedynymukłademspołecz-
nymodtwarzającymludzi,dobraisymbole.Podstawąjestreprodukcjawścisłym
tegosłowaznaczeniu,powoływanienaświatnowychludzi.JakzauważaBronisław
Malinowski,małżeństwolegitymizujenietylezwiązekseksualny,ileprzyszłerodzi-
cielstwo,Hmałżeństwojestraczejkontraktempozwalającympłodzićiwychowywać
dzieciniżuprawomocnieniemstosunkówseksualnych”(Malinowski1987:281).
Rodzicielstwouruchamiająceprocesyreprodukcyjnepodlegasilnymspołecznym
regulacjom.Przedewszystkimzaśkreujeokreślonytypwięzi,emocjonalnieanga-
żującejimoralniezobowiązującejdowzajemności.Totentypwięzistoiupodstaw
życiarodzinnego.Rodzina,jakwiemy,jestgrupąpierwotną,spełniateżkryteria
byciawspólnotą.Obieteformysąkluczowedlatrwaniaiodtwarzaniażyciaspo-
łecznegoiobieopierająsięnawięziłączącejjednostkiniewichrolachspołecz-
nych,aleosobowo.Rodzicielstwostoiupodstawukładureprodukcyjnego.Kształt,
jakitenukładprzyjmujewdanymspołeczeństwie,jestpochodnączynnikówspo-
łecznychokreślającychwarunkidlaprocesówreprodukcyjnych(Becker1990).
Współcześniemamydoczynieniazsytuacją,bodajnigdywcześniejniemającą
miejsca.Reprodukcjaniewymagainstytucjonalizowaniapoprzezaktmałżeński.
Tonaprawdęrewolucyjnazmiana.Zawarciemałżeństwanietylkolegitymizowało
współżycieseksualneprowadzącedoprokreacjiirodzicielstwa,ustanawiającokreś-
lonyrodzajwięzimiędzymałżonkami.Stanowiłotakżeakturuchamiającynowy
typstosunkówmiędzygrupami/rodzinami,którychreprezentantamibylipaństwo
młodzi.Obcychdotychczaswobecsiebieludziłączyływięzizobowiązującedosoli-
darnościiwzajemnejlojalności.Stawalisięgrupą,wobecktórejzaczęłaobowią-
zywaćświadomośćHmy”.Sposóbzwracaniasiędorodzicówwspółmałżonkajak
doswoichrodzicówstanowibardzowyraźnyjęzykowywyraztychnowychstosun-
ków.Małżeństwopowoływałodożycianowąwspólnotę.Zachodząceprocesyosła-
biłyznaczeniemałżeństwajakoinstytucjiinicjującejrodzinę.Możnautrzymywać
związekintymnyizostaćrodzicembezkoniecznościzawieraniazwiązkumałżeń-
skiego.Tymsamymwięzitworzącesolidarnościowąsiećwsparcianiesąkreowane
iwzmacnianeinstytucjonalnieuprawomocnianymzobowiązaniemdokooperacji
będącymskładowąpokrewieństwaipowinowactwa.Tewięzipowstawaływwyniku
przynależnościdorodziny.Współcześniemamydoczynieniazodwrotnymproce-
sem,topoczucieemocjonalnegozwiązaniakreujezwiązekirodzinę.Podejmowane
praktykirodzinneiichmanifestowaniewobecosóbuznawanychzabliskiesłużytwo-
rzeniuiutrzymywaniurelacjirodzinnych,tworzyrodzinę.Poprzezwzajemneodwie-
dzanie,przesyłaniekarteknaświętaiwyrażaniezainteresowaniastanemzdrowia
33
