Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
4.Obróbkaskrawaniem
Twardośćirozkładtwardości,którycharakteryzujeskutkiodkształceńpla-
stycznychioddziaływańtermicznych(rys.3.5).Największewartośćutwar-
dzeniawystępujewobszarzekontaktuwiórazpowierzchniąnatarcianarzę-
dzia.Ponieważuszkodzeniaziarensąnajwiększewwarstwieprzypowierzch-
niowej,stądmikrotwardośćwobszarzetejwarstwyjestnajwiększaisukce-
sywniezmniejszasięosiągającnapewnejgłębokościodpowierzchniwar-
tośćmikrotwardościrodzimegomateriału.
Naprężeniawynikowe,któresą‒takjakzmianytwardości‒wynikiemod-
działywaniasiłiciepławprocesieobróbki.
Mikrotwardośćmateriałubadasięwsposóbpodobnyjaktwardośćmateriału,tzn.przez
wciskaniewjegopowierzchniępenetratora.Wzależnościodkształtupenetratora,roz-
różniamymetodypomiarutwardościBrinellaHB(penetrator:hartowanakulka),Roc-
kwellaHRC(penetratoremjestwskaliCstożekdiamentowy)orazmetodęVickersaHV
(penetrator:diamentowyostrosłup),którazostawianajmniejszyśladnapowierzchni
obrobionej.Twardośćjestrozumianajakowłaściwośćprzeciwstawianasięwciskaniu
penetratorawbadanyprzedmiot.Immniejszywymiarśladupopenetratorze(przystałej
silewciskaniapenetratora),tymwiększatwardośćmateriału.Wprzypadkumikrotwar-
dościuHVchodzioto,abypomiarudokonywaćwobszarzezbliżonymdopojedynczych
ziarenmateriału.Ztegowzględuśladpopenetratorzemusibyćmożliwiemały.Abyto
uzyskać,stosujesięniewielkieobciążeniapenetratora–diamentowegoostrosłupa,apo-
miarprzytychmałychobciążeniachnazywasięmikrotwardością.
Rys.3.5.Rozkładmikrotwardościwobszarzewarstwywierzchniejiwióra[8]
Rozkładnaprężeńwwarstwiewierzchniejprzedmiotuobrabianegocharakte-
ryzowaćmożnanastępującymimodelami:
Modelzimny‒wktórymczynnikiemdecydującymorozkładzienaprężeńsą
siływystępującewtrakcieobróbki,związanegłówniezHklinowym”działa-
niemnarzędzia(rys.3.6).
29
