Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
120
Rozdział3.Swobodaumówaograniczeniawobrocienieruchomościami
zującyporządekprawnystwarzapodatnikowimożliwośćwyborukilkulegalnych
konstrukcjidoosiągnięciazamierzonegocelugospodarczego,zktórychkażdabędzie
miałainnywymiarpodatkowy,towybórnajkorzystniejszegopodatkoworozwiąza-
nianiemożebyćtraktowanyjakoobejścieprawa.Podatnikmaprawodoułożenia
stosunkuprawnegowedleswegouznania,bylebyjegotreśćlubcelniesprzeciwiały
sięwłaściwości(naturze)stosunku,ustawieanizasadomwspółżyciaspołecznego
(art.353(1)K.c.).Niemażadnejpodstawyprawnej,któranakazywałabyprzyjąćma-
sochistycznązasadę,żestronypowinnyregulowaćswojestosunkicywilnoprawne
wsposóbnajbardziejkorzystnydlafiskusa[ł]Uchylaniesięodpodatkówpolega
napodejmowaniudziałańzakazanychprzezprawopodatkowe,prowadzącychdo
częściowejlubcałkowitejeliminacjiciężarówpodatkowych,np.poprzezniezgło-
szenieobowiązkupodatkowego,nieujawnieniewszystkichźródełprzychodówczy
fałszowaniedokumentów”(M.Jamroży,S.Kudert,Optymalizacjaopodatkowania
dochodówprzedsiębiorców,Warszawa2003,s.21in.).
JakzauważaJ.Wyciślok,organypodatkowebłędnieutożsamiająlegalnąoptymali-
zacjępodatkowązpozornościączynnościprawnychzmierzającądounikaniaopo-
datkowania(zob.J.Wyciślok,Optymalizacjapodatkowa.Legalnezmniejszanieob-
ciążeńpodatkowych,Warszawa2013).JakpodkreśliłNaczelnySądAdministracyjny
wwyrokuz25.05.2011r.,IIFSK95/10,LEXnr1081420,jedyniepozorneczynności
prawneniemogąbyćuznanezasłużącelegalnejoptymalizacji,ponieważichcelem
jeststworzenieformalnegoinieznajdującegopokryciawrzeczywistościmechanizmu
zaniżanianależnościpodatkowych.
DodniawprowadzeniadoOrdynacjipodatkowejprzepisówdotyczącychprzeciw-
działaniaunikaniuopodatkowania,wtymtakżeprzepisówzakreślającychgranice
nlegalnej”optymalizacjipodatkowej,sądyadministracyjnewwiększościopowia-
dałysięzaprawempodatnikadoswobodnegoukładaniaswoichrelacjigospo-
darczych.JakzauważyłWojewódzkiSądAdministracyjnywKrakowiewwyroku
z27.06.2013r.,ISA/Kr636/13,LEXnr1434797:nOptymalizacjapodatkowaprzy
użyciulegalnychinstrumentówprawnychjestpoprostujednymzelementówplano-
waniaswojejaktywności.Wliteraturzeprzedmiotupodkreślasięzwiązaneztym
zjawiskiemwątpliwościsądówadministracyjnychwustalaniugranicpomiędzy
dozwolonąformąunikaniaopodatkowania,auchylaniemsięodniego.Podkreśla
sięprzytym,żetookolicznościkonkretnejsprawydecydująotymczymamydo
czynieniazkorzystaniemprzezpodatnikazmożliwościobniżeniaopodatkowania
wsposóbzgodnyzzamiaramiustawodawcy(por.A.Wrzesińska-Nowacka,Gra-
nicemiędzyunikaniemopodatkowania,auchylaniemsięodniegonatlewybranych
orzeczeńsądówadministracyjnych[w:]Stanowienieistosowanieprawapodatkowego
wPolsce.Optymalizacjapodatkowa,aobejścieprawapodatkowego,Lublin2012r.
s.190)”.WyrokzostałcoprawdauchylonyprzezNaczelnySądAdministracyjny,
alezprzyczynproceduralnychzwiązanychzprocesemwydawaniainterpretacji
podatkowych.
StellaBrzeszczyńska
