Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
siecukryprostesątransportowaneztkanekobwodowychdopąka.Przemieszczana
jestteżwodazzewnętrznychłusekcebulidopąka[Kamenetskyiin2003].Udo-
wodniono,żegeofitymogąpobieraćwodęprzezkorzenie,gdytemperaturagle-
bywynosizaledwie1-2OC[Goryshina1972].Absorpcjaskładnikówmineral-
nychzglebywokresiejesienno-zimowymjestznikomaidotyczygłównieazo-
tu,zewzględunamałąaktywnośćkorzeni,agłównaichredystrybucjazachodzi
wobrębietkanekwcebulach[Ohayamaiin.1988a,b,c,d,Yamamotoiin.2012,
Niedzielaiin.2015].Wiosnąporozpoczęciuwegetacjiskładnikipokarmowemogą
jużbyćpobieranenawetprzyniskichtemperaturachgleby[AndersoniEickmeier
2000].Długośćokresuniskiejtemperaturywpływauwielugeofitównadługość
pędówiliściwytwarzanychwiosną[YoshieiFukuda1994].Dlatulipanaokres
niskichtemperaturpowinientrwać12-18tygodni.Wzrostwiosnąjestbardzo
szybkiizależygłównieodtemperaturypowietrza.Zaoptymalnewokresie
wczesnowiosennymprzyjmujesiętemperaturywzakresie14-16OC[DeHertogh
iLeNard1993,KamenetskyiOkubo2013,KhodorovaiBoitel-Conti2013].
Fotosyntezanajintensywniejprzebiegaugeofitówrównieżwniższymzakresie
temperatur,zaoptymalnąprzyjmujesiętemperaturę20OC[Benschop1980a,
MamushinaiZubkova1996].
Wostatnimdziesięcioleciu,wwynikuociepleniaklimatu,temperatury
wmiesiącachjesiennychcorazczęściejznacznieprzekraczająśredniewielolet-
niedlatychmiesięcy.Równieżgrudzieńjestcorazcieplejszyicorazpóźniej
następujezamarznięciegleby.Zatypowozimowemiesiącemożnajużtylko
uznaćstyczeńiluty[WęgrzyniKasperska-Wołowicz2016,MarcinekiGalant
2017].Przytymw3sezonachwegetacyjnych:2013/14,2014/15i2015/16,gle-
babyłazamarzniętajedynieprzez21-37dni.Takiezmianyklimatycznepowo-
dująznaczneskróceniespoczynkuzimowegoutulipanówiwpływająnawcze-
snerozpoczynaniewegetacjiwiosną.Nawetnaglebachzwięzłych,wolnona-
grzewającychsię,liścietulipanówukazująsięnadpowierzchniągruntujuż
wpierwszejdekadziemarca[MarcinekiGalant2017].Obserwacjeprowadzone
naróżnychodmianachtulipanówwskazują,żeterminzakwitaniamożeulegać
dużymwahaniomicorazwięcejodmianzakwitanaweto2tygodniewcześniej
niżwlatachubiegłych.Tulipanytworząteżkrótszepędykwiatowe,cowpływa
naichpowierzchnięasymilacyjnąiodbijasięnegatywnienaprzyrostachcebul
potomnych,któreutulipanasąorganemjednorocznymiroślinaodnawiajepo
każdymsezoniewegetacyjnym.Wielkośćcebulibulwugeofitóworazilość
zgromadzonychskładnikówzapasowych-głównieskrobi[Ohyamaiin.1988b,
Lambrechtsiin.1994,Kamenetskyiin.2003]decydująoichzdolnoścido
przeżyciaiponownegokwitnieniawnastępnymsezonie.Przytymcebuleibul-
wystanowiąutychgatunkówgłównymateriałdoichrozmnażania.
Wielunaukowcówzaczynazwracaćuwagęnaproblem,jakimożewnieść
ocieplenieklimatudlaprzetrwaniawczesnowiosennychgeofitów,którefizjolo-
gicznieprzystosowałysiędowzrostuirozwojuprzyniskichtemperaturach.
BadaniaprowadzonenatakichgatunkachjakCrocusvernus[Badriiin.2007,
12
