Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
AngliiiWaliioszacowano,żekosztyskutkóweutrofizacji(m.in.wzrostkosztówuzdat-
nianiawody,utrataróżnorodnościbiologicznej)tokwotarzędu100milionówfuntów
rocznie[4].
OdkońcaXXwiekuwprowadzonowieleinnowacyjnychrozwiązań(nowedy-
rektywy,technologie)wceluograniczeniadostawskładnikówodżywczychdośro-
dowiska.Niestetydziałaniateczęstopowodująjedynielokalnąikrótkoterminową
poprawę.Wciąguostatnichkilkudekadwzrostliczbyludności,intensywnakon-
sumpcjaiuprzemysłowienieznaczniezwiększyłyglobalnąantropogenicznąemisję
NiPzarównozeźródełpunktowych,jakiobszarowych[22,23].Całkowityantro-
pogenicznywkładreaktywnegoazotudoglobalnychzasobówtegoskładnika
zwiększyłsięwlatach1890-1990prawie9-krotnie,odpowiednioz15,6Tg/rok-1do
139Tg/rok-1.Doroku2050wyniesieonnajprawdopodobniej270TgN/rok-1[22].
Zmianywglobalnymcykluobiegufosforuwynikiemnasileniaerozji,wzrostu
emisjizeźródełpunktowychistosowanianawozów.Wwynikutychdziałańczło-
wiekamobilnośćfosforuwskaliglobalnejwzrosłaod2,5do5razywstosunkudo
naturalnychwartościtła[22].
Zewzględunato,opadatmosferycznystanowićmożeodjednegodokilku-
dziesięciuprocentsumybilansowejcałkowitejwymianywodyzbiornikówwod-
nych,możebyćrównieżpotencjalnymobszarowymźródłemzanieczyszczeńwód
powierzchniowych.Oddziaływaniedepozycjiatmosferycznejograniczasięnietylko
dobezpośredniegowprowadzaniadojeziorasubstancjichemicznych,alepolega
równieżnaoddziaływaniupośrednim,poprzezzanieczyszczenieglebyiwódwob-
szarzecałejzlewni[24].Ładunekwprowadzanychwrazzopadematmosferycznym
doekosystemówwodnychsubstancjibiogenicznychjestzróżnicowanyprzestrzen-
nieizależyodlokalnychwarunkówmeteorologicznych,kierunkuisiływiatruoraz
lokalizacjizbiornikawstosunkudopotencjalnychźródełzanieczyszczeńpowietrza.
Depozycjaatmosferycznaazotu
Jednymzeźródełdostawyazotudoekosystemówwodnychjestdepozycjaat-
mosferyczna.Natematpionowejdostawyazotupowstałowieleopracowańnau-
kowych[25-29].R.Vetiinniw2014rokuopracowaliglobalnyraportdotyczącydo-
stawyatmosferycznej,opierającsięnadanychzlat2000-2007[29].Ustalilioni,że
wanalizowanymokresienajniżsześrednierocznestężeniaazotuwmokrymopa-
dzieatmosferycznym,wgranicachod0,03do0,04mgNdm-3,odnotowanowMa-
lezji,najwyższezaś(około1,5-1,9mgN/dm-3)stwierdzonowzachodniejFederacji
Rosyjskiej,wschodnichChinachiweWłoszech[29].Nietojednaknajwyższeod-
notowywanewliteraturzewartości.PrzykładowoL.Luoiinni(2007)podają,że
wmiejscowościWuxi,równieżwewschodnichChinach,średnierocznestężenieazotu
wopadziewynosiło3,28mgN/dm-3[30].Jednak,zpunktuwidzeniaobiegutego
składnika,istotniejszeinformacjenatematwielkościjegodepozycji.Dlapołudniowo-
-wschodnichChinwielkośćtejmokrejodnotowanonapoziomieokoło34kgN/ha-1[28].
15