Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Słowowstępne
prawidłowa.JakzauważaJulianSutor,wzmiankiozasadzieparparem
nonhabetimperiummożnaodnaleźćjużwdziełachBartolusadeSaxo-
ferrato6.Nieulegarównieżwątpliwości,żezwiązkizachodzącemiędzy
immunitetemdyplomatycznym(októrympisałGrocjuszijegonastępcy)
aimmunitetemmonarchy(oczymszerzejpisalijegonastępcy)wbardzo
poważnymstopniuzaciążyłynadorobkudoktrynalnymnastępnychstu-
leci,niepozostającbezwpływunapraktykęsądową.
TrafniezatemostrzegałEdwinGmür,żenawetjeśliepokapoprzedzająca
wydarzenia1789r.zewzględunarealiaustrojowenieznałaimmuni-
tetupaństwawewspółczesnymznaczeniutegoterminu,tolekceważenie
wanalizachdorobkupiśmiennictwabadanegookresumożeprowadzićdo
rezultatówwysoceniepożądanych7.Wistocierzeczybowiembezudzie-
leniaodpowiedzinapytanieopoglądyluminarzyokresuwczesnono-
wożytnegoprawidłoweodczytanietokurozumowaniaikonkluzjiwielu
orzeczeńpierwszejpołowyXIXw.(wtymtaknewralgicznychdlacałej
historiiimmunitetu,jakwspomnianawyżejsprawaSchoonerExchange)
okazujesięwłaściwieniemożliwe.Niejestrównieżdziełemprzypadku,
żewzrostzainteresowaniaproblematykąimmunitetuzbiegłsięwczasie
zostatecznyminieodwołalnymupadkiemkoncepcjiuniwersalistycz-
nych,personifikowanychwosobieCesarzaRzymskiegoijegodoktryną
imperiummundi8.Właśniedlatego,że-jakzauważałEdwinGmür-hi-
storiaimmunitetunieodmienniezwiązanapozostajezhistoriąsuweren-
ności9,wiekXVII-itworzącychwówczasautorów-należyuznaćzadatę
początkowątworzeniazrębówdlaprocesów,októrychtraktujeniniejsza
monografia.Zaakceptacjąpowyższegopogląduprzemawiająnietylko
powszechnieprzyjętaperiodyzacjagłównychliniirozwojowychprawa
6nNonenimunacivitaspotestfacerelegemsuperalteram,quiaparparemnonhabetimpe-
rium”-BartolusdeSaxoferrato(w:)Tractatusrepresaliarum-cytatza:J.Sutor,Immunitet
państwa,Warszawa2011,s.17,przypis8.
7E.Gmür,GerichtsbarkeitüberfremdeStaaten.Eindogmengeschichtlicherunddogmenkriti-
scherBeitrag.ZugleichDissertation,Zürich1948,passim,zob.jednakwszczególnościs.9oraz
s.50-52.
8JaktrafniezauważaE.Gmür,podwpływemtejostatniejpozostawałaznakomitawiększość
autorówpiszącychwokresiewcześniejszym-wtymtakżeGrocjusz-wswoichpracachdo
pewnegostopniakorzystałajeszczezwyobrażeńoprawiedominującychwpoprzedniejepoce
(E.Gmür,GerichtsbarkeitüberfremdeStaaten…,s.10).
9Tamże.
17
