Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wśródutworówwyróżniasięanonimowasatyraczasówsaskich
Małpa-człowiekwcnotach,obyczajachikroju,któradoczekałasię
krytycznegowydaniawopracowaniuPaulinyBuchwald-Pelcowej29.
Uczonajestrównieżautorkąartykułuidłuższegopassusuinterpreta-
cyjnegonatematutworu,zamieszczonegowstudiumSatyraczasów
saskich30.Możnapowiedzieć,żeMałpa-człowieknatleinnychstaro-
polskichsatyrmenippejskichcelujewilościopracowań;pozostałe
tekstyniemogąsięjużpochwalićtakwnikliwymipróbaminaukowych
dociekańiinterpretacji.
Przedmiotemanaliztejpracysąrównieżtrzyanonimowesatyry
małżeńskiezXVIIwieku,pisanewduchumodnychwówczaswEuro-
pietraktatównatematwyższościjednejzpłci.Erudycyjne,bogate
obyczajowo,ajednocześniepełnepolemicznejswadyutworyZłote
jarzmomałżeńskieijegoprzeróbkaŻonawyćwiczonaorazGorzka
wolnośćmłodzieńskaalboodpowiedźnaZłotejarzmomałżeńskieza-
chowanewstarodrukachzewszechmiarzasługująnawspółczesne
wydanie.Zaryzykujętwierdzenie,żezewzględunakomicznypoten-
cjałmogąprzypaśćdogustunietylkobadaczomliteraturystaropol-
skiej,alebyćmożeiprzeciętnyodbiorcaznajdziewnichestetyczne
ukontentowanie.
PodobnywniosekodruknasuwasięwprzypadkuHerculesasło-
wieńskiegoJanaSzczęsnegoHerburta31;bowiemmimowielunieroz-
wiązanychzagadekbiograficznych,utwórzyskujenaznaczeniudzięki
___
___
___
___
___
_
29„Małpa-człowiek”,anonimowasatyrazpoczątkuXVIIIwieku,krytycznewy-
danietekstuwopracowaniuP.Buchwaldówny,[w:]Miscellaneastaropolskie,Wro-
cław1962,s.154-330,„ArchiwumLiterackie”VI.
30Małpa-człowiekbyłateżprzedmiotemkilkupracmagisterskich,napisanych
wpoznańskimośrodkunaukowym:dwiepracepowstałypodkierunkiemprof.
R.Pollaka(H.Kaźmierczkówna,„Małpa-człowiek”–próbamonografii,Poznań1952
orazT.Leszczyńska,PróbaprzygotowaniadodrukutekstuanonimowejsatyryzXVIII
wiekupt.„Małpa-człowiek”,Poznań1952)ijednapodkierunkiemprof.T.Witczaka
(J.Kusiak,„Małpa-człowiekwcnotach,obyczajachikroju”.Studianadanonimową
satyrąmenippejskązpoczątkuXVIIIwieku,Poznań2006).
31Dotychczasutwórniedoczekałsięwnikliwejanalizy.Próbytakowejpodejmo-
wałaL.Szczerbicka,JanSzczęsnyHerburt–zarysmonografii,Wrocław1957,„Stu-
diaStaropolskie”,red.K.Budzyk,t.5,s.269-273.
~17~
