Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
20•ROZDZIAŁPIERWSZY
Pewnegodnia1799r.francuskiżołnierzarmiinapoleońskiejodkrył
szarąkamiennąpłytęwbudowanąwścianęfortuwpobliżuegipskiego
miastaRashid(Rosetta).Płytapokrytabyłaprzekazamireligijnymispisa-
nymiwtrzechjęzykach:starożytnejgrece,hieroglifachorazpismemde-
motycznym,późniejsząwersjąpismaegipskiego.Badaczeszybkoprze-
tłumaczyligreckąidemotycznąwersję,poczymzdalisobiesprawę,że
wewszystkichtrzechjęzykachzostałaspisanatasamatreść.Choćspory
kawałkamieniazRosettybyłodłamanyitylko14wersówhieroglifów
byłowidocznych,tailośćtekstuokazałasięwystarczająca.Żmudnepo-
równywanienapisóworazniecodetektywistycznejpracyzaowocowało
rozszyfrowaniemhieroglifówpierwszyrazwtrwającejponad1500lat
historiiwysiłkówodczytaniategotajemniczegopisma.KamieńzRoset-
tystałsiękluczem,dziękiktóremuudałosięodsłonićbezcennąskarbnicę
informacjinatematstarożytnegoEgiptuijegomieszkańców.
HistoriakamieniazRosettytodoskonałyprzykładnato,jakzdrob-
nychkawałkówmożnaczasemułożyćludzkiehistorie,badającrzad-
kieartefakty,któreprzetrwałypróbęczasu.Odczasudoczasucałkiem
przypadkowonatrafiamynadowodyprzeszłości,któreoddawiendawna
czekałynaodkrycie,jakkamiennapłytazKarnaku.Znacznieczęściej
przeszłośćpogrzebanajestgłębokopodruinamidawnychcywilizacji,
nagromadzonychwciąguwielustuleci,jaklegendarnaTrojanaterenie
dzisiejszejTurcji.Dalekaprzeszłośćniejednokrotnieukrywasięwnaj-
bardziejnieoczekiwanychmiejscach,jakinformacjezapisanewnaszym
kodziegenetycznym.Wydobywanietychdanychztakróżnorodnejgamy
źródełipojmowanieichznaczeniatoniełatwezadanie.Kilkastuleciza-
jęłoopracowanienarzędziitechnik,którewspółczesnymnaukowcom
umożliwiająinterpretowaniewskazówekpodsuwanychprzezprzeszłość,
iukładanieichwspójnąopowieśćdotyczącąhistoriiludzkiegoistnienia.
Abymógłzaistniećprzełomwarcheologiilubjakiejkolwiekinnejdzie-
dzinienauki,niejednokrotnietrzebabardzodługoczekaćnaprzypadko-
weodkrycie,takiejakkamieńzRosetty,opracowanienowychtechno-
logiialbopojawieniesiębadaczaonadzwyczajnejdociekliwości.Mimo
wielutrudnościnaukowcynieustająwwysiłkachwdążeniudowiedzy
