Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
13
kego,pisanejjednakzperspektywydyplomacjipapieskiej,napodstawiejedno-
stronnegomateriałuźródłowego-korespondencjikardynałaIppolitaAldobran-
diniego,awszczególnościjegodepeszprzesyłanychdosekretarzastanuStolicy
ApostolskiejAlessandraMontalta.Postanowieniaukładupokojowegoijegopro-
cesratyfikacyjnyprzedstawiłKazimierzLepszywdzieleRzeczpospolitaPolska
wdobiesejmuinkwizycyjnego(1589-1592)27.Wtymsamymopracowaniuukazał
przebiegtajnychnegocjacjikrólaZygmuntaIIIzarcyksięciemErnestemwspra-
wiecesjitronupolskiegonarzeczHabsburgów.Lepszybyłpierwszympolskim
historykiemwykorzystującymnatakwielkąskalęarchiwaliaHaus-,Hof-und
StaatsarchivwWiedniu.Natomiastoficjalnedziałaniadyplomacjihabsbur-
skiejwobecRzeczypospolitejwlatach1589-1592przedstawiłJosephSchweizer
wszkicuDiepolnischeFrage28.
PrzebiegpertraktacjipolskiegokrólazprzedstawicielamiDomuAustriac-
kiegowsprawiemałżeństwazarcyksiężniczkąszerokoomówiłWalterLeitsch
wdzieleDasLebenamHofKönigSigismundsIII.vonPolen29,którestanowi
zwieńczeniedorobkunaukowegotegoaustriackiegohistoryka,rezultatniemal
czterdziestoletnichbadańnaddworempierwszegoWazynapolskimtronie
idworamijegomałżonekAnnyiKonstancji.Problematykęrokowańmatrymo-
nialnychporuszyliwswychpracachtakżeFriedrichHurter30iElkeRoth31.
W2013rokuukazałasięksiążkaPrzemysławaPiotraSzpaczyńskiego,pt.
MocarstwowedążeniaZygmuntaIIIwlatach1587-161832,którejdrugirozdział
traktujeomiejscuHabsburgówwplanachpolitycznychkrólapolskiegowlatach
1587-159233.Autorstawiaodważnetezy,któreznajdująodzwierciedlenienawet
wnazewnictwieposzczególnychpodrozdziałów-RywalizacjaJagiellonapoką‑
dzielizHabsburgamiotronRzeczypospolitejwlatach1587-1592;Tajnerokowania
SzwedówzHabsburgamiwsprawierzekomejcesjitronpolskiegonaarcyksięcia
Ernesta(1589-1592).Niestetyśmiałetwierdzeniaformułowaneprawiewyłącz-
nienapodstawieliteraturyprzedmiotu,częstoopartenanieuzasadnionejkry-
tycepoglądówinnychhistorykówiniewystarczającopoparteźródłowo.Można
odnieśćwrażenie,żeautorstarasiębyćnowatorskinasiłę.Zaskakującymjest,
żepracaomonarszejwizjipolitykizagranicznejRzeczypospolitej,bardzosłabo
27K.Lepszy:RzeczpospolitaPolskawdobiesejmuinkwizycyjnego(1589-1592).Kraków1939.
28J.Schweizer:DiepolnischeFrage.W:NuntiaturberichteausDeutschlandnebstergän
zendenAktenstücken1589-1592.ZweiteAbteilung:DieNuntiaturamKaiserhofe.DritterBand:
DieNuntieninPrag:AlfonsoVisconte1589-1591,CamilloCaetano1591-1592.Hg.J.Schweizer.
Padernborn1919,s.CXIII-CXXXIII.
29W.Leitsch:DasLebenamHofKönigSigismundsIII.vonPolen.Bd.II.Wien2009.
30F.Hurter:GeschichteKaiserFerdinandsII.undseinerEltern,biszudessenKrönungin
Frankfurt.Bd.III.Schafausen1851.
31E.Roth:ErzherzoginAnnavonInnerösterreich,KöniginvonPolenundSchweden.Leben
undStellunginderhabsburgischenPolitikihrerZeit(1573-1598).Diss.Graz1967.
32P.P.SzpaczyńsKi:MocarstwowedążeniaZygmuntaIIIwlatach1587-1618.Kraków2013.
33Ibidem,s.52-154.