Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
torównieżbramywiodącedośródmieściaKaliningradu.
Główneciągiulicprowadząwzdłużstarychwałów,wiele
znich–naprzykładWałLitewski–nazywasiętaksamo
jakdawniej.Zmiastazostałonieto,czegoniezniszczyły
nalotyaliantówwnocyz26na27sierpnia1944roku
ibitwaoKönigsberg.Czterdzieścilatbudowaniananowo,
którebyłyteżlataminiszczenia,pokazuje,żenietylko
bombydecydująotym,comaprzetrwać.Zsubtelnej
tkankimiastamieszczanikupców,zsiedzibfirmidomów
towarowych,zcukierniiksięgarńniezachowałosięnic.
Ocalałoizostałoprzejęteto,conajbardziejpodstawowe,
szkielet.
Żeliwnepokrywystudzieneksątakważnenietylko
zpowodunapisów„Königsbergi.P.[inPreußen]”czy
„Steinfurt”,lecztakżedlatego,żepokazują,jakniezbędny
dożyciarównieżmiastubudowanemuodnowabył
systemkanalizacyjnymiastadawnego,choćzdrugiej
stronynowibudowniczowieuznali,żetrzebazrezygnować
zfasaddomówniemieckichmieszczan.Nadawałosię
doużyciato,coreprezentujeducha„innychNiemiec”
–pomnikSchillera,muzeumKanta–orazto,cobyło
„neutralne”–monumentalnespichrzeprzyporcie,
gazownia,stoczniaSchichaua,zakładyfabrykiwagonów
Steinfurta.Wyburzonokilkanajcenniejszychkościołów
–alekilkagodnychpodziwuzostało:kościółKrólowej
Luizy,kościółkatolicki,kościółwdzielnicyRosenau–choć
jużniekatedryzXIXiXXwieku.OcalałDworzecGłówny,
terazjeszczebardziejmonumentalnydziękisąsiedztwu
rozległegoplacuzpomnikiemKalinina.Klinkierowe
budynkiprzyulicyHinterroßgarteniklinikępsychiatryczną
przyStarejSzosiePiławskiejoszczędzononiezszacunku
dlapruskiejarchitektury,leczdlatego,żechodziło
ofunkcjonujące,wswoimczasienajnowocześniejsze
kompleksyszpitalne,któretrzebabyłowykorzystać.
Przyjemność,jakąsprawiawizytawzoo,pozostaje
niewinnachybadlatego,żeniezburzonobramyogrodu.
Znajbardziejkompletnymzespołemzachowanych
budynkówmamydoczynieniatam,gdzienowawładza
przejęłato,cozbudowaładlasiebieinnawładza
–itowpodobnymstylu.Zmieniająsięnazwybudowli,ale
