Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Konsekwencjetwierdzenia,że„tonieprzedmiotkonstytuujeteorię...”
25
naturybytuoraztego,czegoijakmożemysiędowiedzieć,madecydujące
znaczeniadladefiniowaniacharakterunaukiopolityce86.
d)Wybórproblemubadawczegoniejestwyłączniepodyktowanywłasnymi
zainteresowaniami.Częstojestodpowiedziąnaistniejącelukiwwiedzy
teoretycznej.Problembadawczyjestwynikiemprowadzeniawłasnych
ustaleńteoretycznych,zawężaniaproblematykibadawczej;ztegotytułu
niezbędnejestkorzystaniezkonkretnychteoriidotyczącychdanegoza-
kresuproblematykibadawczej87.
e)Teorianiesiezsobąnietylkokatalogpodstawowychdefinicjiipojęć.Ze
względunawieloznaczność,nieokreślonośćczyichdwuznacznośćzmu-
szadojednoznacznegoichdefiniowaniajużnaetapiekonceptualizacji.
Pojęciadlazdecydowanejczęścibadaczyodgrywająistotnąrolę,wy-
korzystywanedoanalizyipomagajązdobywaćwiedzęzapomocąbadań
empirycznych.
f)Teoriaprzynajmniejdlaczęścipozytywistówdecydujeorelacjipomię-
dzyfaktamiaobserwacją(badaniem).Teoriawdużymstopniuumożli-
wiadokonanieselekcjifaktów,któreinteresująbadacza;niemożliwejest
wpraktycepowiązaniezsobąowychfaktówbezniej.JohnSeeleypisze,że
n[ł]bezmyśleniateoretycznegogromadzimyfaktyzmałympożytkiem,
ponieważniewiemy,cojestistotne,aconiejest;aleteżbezznajomości
faktównaszemyślenieteoretyczneopolitycewisiwpróżni.Tkamywów-
czastylkoscholastycznąpajęczynęmyśli”88.
g)Wszelkiezdaniaobserwacyjneorzeczywistości,jaktwierdząindukcjoni-
ści,tozdaniaoparteiuzasadnionedoznaniamiobserwatorów,którzy
uznajątezdania.onezawszewyrażonewjęzykujakiejśteorii,czyli
zawszeuwikłaneteoretycznie.Imbardziejścisłaiprecyzyjnateoria,tym
bardziejprecyzyjnebędązdaniaobserwacyjne.Wtymsensieteoriapo-
przedzaobserwację89.Zkoleiwedługumiarkowanegoempiryzmusurowe
danerównieżzawszeuwikłaneteoretycznie.
h)Nieulegawątpliwości,żedążeniedoprzedstawieniateoriinaukowej
wodpowiednimjęzykuniesiezasobąkoniecznośćposługiwaniasięzde-
niowanyminpojęciami”
,którewpraktycestanowiąnamiastkęteoriina-
ukowej.Bezposługiwaniasięodpowiednimjęzykiemteoriiniebyłoby
możliwościodróżnieniawiedzynaukowejodpotocznej.
i)Stawianiepytańniemożesięobyćbezwiedzyteoretycznej,bezzałożenia
nkonstrukcji”języka90.Każdanaukawytwarzaswójaparatpojęciowyiter-
minologiczny,copowoduje,żenjęzykowa”teoretycznośćwystępujena
86
Zob.natematapriorycznychzałożeńdotyczącychcharakterurzeczywistościspołecznej:
B.Krauz-Mozer,Teoretyzowanie...,op.cit.,s.46.
87
W
.P
.Shively,Sztuka...,op.cit.,s.37i38.
88
Cytza:T.Klementewicz,Spór...,op.cit.,s.14.
89
A.F.Chalmers,Czymjest...,op.cit.,s.29.
90
Zob.Z.Blok,Językpolitykiijęzykpolitologiijakoprzedmiotbadańpolitologiiempirycznej,
[w:]T.Łoś-Nowak(oprac.),PolitologiawPolsce...,op.cit.,s.40-53.