Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
OlgierdGrott
INSTYTUTBADAŃSPRAWNARODOWOŚCIOWYCH
WWARSZAWIEJAKOMODELOWYPRZYKŁAD
POLSKIEJINSTYTUCJIBADAWCZEJZAJMUJĄCEJSIĘ
KWESTIAMINARODOWOŚCIOWYMI
PowstaładoniepodległościpoponadstulatachniebytuIIRzeczpospolitabo-
rykałasięzlicznymiproblemaminaturywewnętrznej,którewznacznejmierze
utrudniałyjejstworzeniespójnego,ojednakowymcharakterzewewszystkich
swoichczęściach,obszarupaństwowego.Jednązgłównychsprawtegotypubyła
kwestiamniejszościnarodowychzamieszkującychobszarpaństwapolskiego.
Wksiędzepamiątkowejwydanejzokazjidziesięcioleciaodrodzeniapaństwa
polskiegopisano:
Oceniając[ś]składnarodowościowyludnościRzeczypospolitejstwierdzićmusimy,
żestanistniejącynajkorzystniejszymbeztpienianiejest.PolskaOdrodzonaposia-
danmniejszościnarodowe”
,wprawdzierozbitenakilkaodrębnychgrup,alestosun-
kowoliczneizasiedlająceznacznyobszar.ZideąpolskiegoPaństwaonewzasadzie
słabozwiązane,poczęścijejniechętne,nawetwrogie1.
Ludnośćpolska,obliczonanapodstawiespisupowszechnegoprzeprowadzo-
negowdniu9grudnia1931roku,stanowiła69,1%ogółuludnościRP
,niepolska
zaś-30,9%2.
WzasadziekażdyobózpolitycznyówczesnejPolskistarałsięwypracować
swójoryginalnypunktwidzenianatentemat.Równieżgrupawywodzącasię
zszerokorozumianegopniawolnościowo-niepodległościowego,skupionawo-
kółJózefaPiłsudskiegolubsympatyzującaznim,miaławtejkwestiibardzo
wyraźniezarysowanepoglądy,którewzależnościodzmieniającejsiępodczas
całegodwudziestoleciamiędzywojennegokoniunkturypolitycznejstarałasię
wdrażać.Jednymzprzejawóworganizowaniasiętegośrodowiskawceluprowa-
1J.Smoleński,Mniejszościnarodowe,[w:]DziesięcioleciePolskiOdrodzonej.Księgapa-
miątkowa1918-1928,Kraków-Warszawa1928,s.51.
2L.Wasilewski,Składnarodowościowypaństweuropejskich,Warszawa1933,s.76.