Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział1.CZYMJESTODPORNOŚĆ?
Poważnetraumydotykałyludzkościniezwykleczęstojeszczeprzed
pandemiąCOVID-19.Wbadaniachoszacowano,że69–90%ludzi
doświadczywżyciuconajmniejjednegopoważnegozdarzeniatrau-
matycznego(Goldsteiniin.,2016;Kilpatrickiin.,2013).Przykła-
damitakichzdarzeńsąprzestępstwazużyciemprzemocy,przemoc
domowa,napaśćnatleseksualnym,przemocwobecdzieci,poważny
wypadekkomunikacyjny,nagłaśmierćbliskiejosoby,wyniszczająca
choroba,klęskażywiołowalubwojnaalbowalkinapolubitewnym.
Inneczynnikistresogenne,częstonieuwzględnianewbadaniach
epidemiologicznych,równieżmogąmiećniszczycielskiwpływna
samopoczucie–mamytunamyślidyskryminacjęrasową,przemoc
emocjonalną(np.znęcaniesię,przewlekłeznieważanie,odrzucanie
iignorowanieuczućprzezopiekunówlubpartnerówżyciowych)oraz
bezdomność.
Wiemy,żekażdeztychwydarzeńmożewprowadzićzamętwna-
szeżycie.Czasemtowarzyszącyimstresstaniesięprzewlekłyibędzie
trwałlatami.Ludziemogąprzejśćdramatycznąitrwałązmianępo-
glądów,wycofaćsięzżyciaidaćsięzdominowaćgniewowi.Uin-
nychrozwinąsiędepresjalubzespółstresupourazowego(PTSD).
Wiemyrównież,żetoniejestcałahistoria.Większośćnaszychbadań
ipracyklinicznejprzezlataskupiałasięwokółdefiniowania,pomia-
rówiwzmacnianiabrakującegoelementu–potencjałuodporności
psychicznej.
Czymjestodpornośćpsychiczna?Choćekspercidefiniująjąna
wielesposobów(Southwickiin.,2014),mypostrzegamyjąjako
zdolnośćdoprzetrwaniaipowrotudorównowagipodoświadczeniu
przeciwnościlosu.Otokilkaważnychkwestiidotyczącychodporności
psychicznej,októrychwartopamiętaćpodczaslektury:
1.Ludziecharakteryzującysięodpornościąpsychicznąstanęli
wobliczutrudności.Niemożnapowiedzieć,żektośjestpsy-
chicznieodporny,jeślinajegodrodzeżyciowejniepojawiły
2
