Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział1.Ogólnyzaryswybranychcywilnoprawnychpojęćzwiązanychzwypadkami...
cegozarównostraty,jakiewskutekwypadkuzostałyprzezniegoponiesione
(damnumemergens)
39
,jakikorzyści,któremógłbyosiągnąć,gdybyniewyrzą-
dzonomuszkody(lucrumcessans)
40
.Niestetykoniunkcjatychzasadprowadzi
doczęstychnieporozumieńwpraktyceubezpieczeniowej,któraniepotrafi
jednoznacznieprzesądzićproblemuzakresuodszkodowaniaubezpieczenio-
wego,itozarównowkontekściejegoskładników(damnumemergensilucrum
cessans),jakinatlemetodyokreślaniazakresuszkodypodlegającejkompen-
sacjizapomocąkryteriumzwiązkuprzyczynowego
41
.Wyrażonoteżpogląd,
żedopuszczasiętakżebadanie,jakąszczególnąwartośćprzedstawiałarzecz
dlaposzkodowanego(pretiumsingulare)
42
.Podkreślićjednaknależy,iżprzy
ustalaniuodszkodowanianieuwzględniasiętzw.wartościzupodobania
(pretiumaffectionis),aSądNajwyższyopowiedziałsięzaocenąwartościdobra
inabstracto,azatemwedługprzeciętnychcennarynku
43
.
Wliteraturzepolskiejiobcejsłusznieuważasię,żezasadapełnegood-
szkodowaniapowinnabyćpodstawowymzałożeniemwszelkichrozwiązań
przyjmowanychwprawiecywilnymwsferzeodpowiedzialnościodszko-
dowawczej
44
.Zzasadypełnegoodszkodowaniawynika,żeposzkodowany
niemożeotrzymaćodszkodowaniaprzewyższającegowysokośćdoznanej
szkody
45
.Odmiennestanowiskozajmujeprawoamerykańskie,którezakłada,
żecelemzasądzeniaodszkodowaniajestm.in.ukaraniesprawcy.Ztegopo-
woduwodszkodowaniuwystępujewyraźnyelementpenalny(tzw.punitive
orexemplarydamages)
46
.
39
Zob.W
.Warkałło,Ubezpieczenieutraconychkorzyści,ubezpieczeniewwartościnowejiubezpieczeniewwartości
otaksowanejazasadaodszkodowania,StudiaUbezpieczeniowe1975,t.II,s.52.Naszkodęskładająsię
takżekosztybędącekoniecznymnastępstwemzdarzeniawywołującegoszkodę,przyczymwkategorii
Ukoszty”mieszcząsięrównieżwydatkilubnakładymateriałowe,którestałysiękoniecznewskutek
zdarzeniaszkodzącego.TakJ.Winiarz,Ustaleniewysokościodszkodowania,Warszawa1962,s.161.
40
Wyr.SNzdnia3października1979r.,IICR304/79,OSNCP1980,nr9,poz.164,wktórymwyrażono
pogląd,żechoćustalenieszkodywpostaciutraconychkorzyścimacharakterhipotetyczny,tojednak
szkodatakamusibyćprzezosobęposzkodowanąwykazanaztakdużymprawdopodobieństwem,
abyuzasadniałaonawświetledoświadczeniażyciowegoprzyjęcie,żeutratakorzyścirzeczywiście
nastąpiła.
41
E.Kowalewski,Odszkodowanieubezpieczeniowezautraconekorzyści,PrawoAsekuracyjne1996,nr3,s.45
inast.Szerzejnatematkryteriumzwiązkuprzyczynowegowprawiecywilnymzob.W
.Czachórski,
Zobowiązaniazaryswykładu,Warszawa1994,s.80–81oraz155–160.
42
I.Kwiecień,JeszczeoobowiązkowychubezpieczeniachOCkomunikacyjnychcz.II,WiadomościUbezpie-
czeniowe1998,nr5–6,s.67.
43
Zob.orz.SNzdnia20kwietnia1971r.,OSPiKA1971,poz.231.
44
Zob.A.Szpunar
,Ustalenieodszkodowaniaztytułu...,s.31;W
.Warkałło,Odpowiedzialnośćodszkodowawcza.
Funkcje,rodzaje,granice,Warszawa1962orazJ.Winiarz,Obowiązeknaprawieniaszkody,Warszawa1970,
s.95.Zob.teżM.Picard,A.Besson,Lesassurancesterrestreslecontratd’assurance,t.1,Paris1982,s.290.
45
A.Cudna-Wagner,Odpowiedzialnośćodszkodowawczaubezpieczyciela,Warszawa2002,s.68.
46
J.G.Flemming,TheLawofTorts,Sydney1983,s.172.
24