Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Oramachchronologicznych
Owadziałalnośćbędzierozpatrywanaprzezpryzmataktywnościludzi,którzy
stworzyliwspomnianeinstytucjeikierowalinimiwpierwszychlatachichistnienia.
Istotnybędzienietyleopiswydarzeńwynikającychzpodejmowanychprzeznichde-
cyzji,coanalizamotywówidylematów,jakietymdecyzjomtowarzyszyły.Znacznie
ważniejszeodsformułowaniaodpowiedzinapytaniaUkto?”iUkiedy?”–costanowić
tutajbędziejedyniewstępdowłaściwychbadań,alenieichcel–będziewięczmie-
rzeniesięzpytaniamiUjak?”iUdlaczego?”.Wniniejszejpracysformułujęodpowiedzi
napytaniaoto,jakąrolęrynekkapitałowyodegrałwprocesietransformacjipolskiej
gospodarki;czyrozpoczęciejegobudowystanowiłokoniecznośćizczegowynikał
taki,anieinnyjejczas;jakąwizjęrynkukapitałowegowPolscemielijegotwórcy;
wjakimstopniuudałoimsięjązrealizowaćijakiewtymkontekścieistniałyalterna-
tywy.Zarysowanepowyżejproblemytworząpodstawędlaanalizyzagadnieńszcze-
gółowych,realizowanychwkolejnychrozdziałachpracy.
Oramachchronologicznych
Historykwytyczaswojejnarracjiokreśloneramyczasowenietylkopoto,bybada-
neprzezsiebiezjawiskaukazaćwkontekściekulturowymtakiejczyinnejepoki,ale
takżepoto,byzjawiskatezaprezentowaćwsposób,którywzałożeniumaumożliwić
–wzależnościodprzyjętychcelówbadawczych–rozpatrywanieichgenezy,rozwoju
czykonsekwencji8.Ponieważkategorietetowyłączniekonstruktypojęciowe,które
powołaliśmypoto,abylepiejrozumiećzłożonośćotaczającegonasświata,niejesteśmy
wstaniejednoznaczniestwierdzić–czegodowodziłDavidHume9–żeto,couznajemy
zaprzyczynę(lubskutek)danegozjawiska,wistocieniąjest.Wnaukach,wktórych
przedmiotbadaniastanowiaktywnośćczłowieka,jesttoszczególniewidoczne,aza
dowódniechposłużąchoćbysporyhistorykównatematprzyczynupadkuimperium
rzymskiegoczywybuchuIIwojnyświatowej10.
Pozaproblemaminaturyepistemologicznejiontologicznej,nato,jakodnosimy
siędoczasunagrunciebadańhistorycznych,wpływajątakżekwestieaksjologicz-
ne11.ZjawiskotoopisałwpracyPolskapoprzejściachJakubKarpiński.Historykten,
8
Por.K.Pomian,PorzIdekczasu,tłum.T.Stróżyński,WydawnictwoSłowo/ObrazTerytoria,
Gdańsk2014,s.47.
9
Por.D.Hume,Traktatonaturzeludzkiej,tłum.C.Znamierowski,WydawnictwoFundacja
Aletheia,Warszawa2005,s.157–162.
10
Por.M.Kula,Zegarekhistoryka,WydawnictwoTrio,Warszawa2001,s.116.
11
Por.J.Pomorski,Czasjakowartośćiwartościowanieczasuhistorycznegowhistoriografii[wo]Czas,
wartościihistoria.StudianadaksjologiIczasuhistorycznego,pracazbiorowapodredakcją
Z.J.Czarneckiego,WydawnictwoUMCS,Lublin1990,s.77–79.
23