Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
18
RozdziałI.Istotaodpowiedzialnościzaszkodęwyrządzonąruchempojazdu...
WPolscekształtowaniesięodpowiedzialnościzaszkodęwyrządzoną
ruchempojazdumechanicznegoprzypadłowokresiezaborów.Naob-
szarzezaboruaustriackiegoobowiązywaławówczasustawaoodpowie-
dzialnościzaszkodywynikłezopęduautomobilów2.Odpowiedzialność
zaszkodęponosiłcodozasadykierowcapojazduiwłaściciellubwspół-
właściciele,przyczymustawodawcaodrzuciłkoncepcjęwłasnościjako
podstawyodpowiedzialności,przyjmując,żeponiesiejąosobatrzecia,
gdywładztwonadpojazdemzostanieczasowoprzezwłaścicielananią
przeniesione3.Ustawatadałapoczątekkształtowaniusięnowejzasady
odpowiedzialnościcywilnejopartejnaryzyku,którazdecydowanie
poprawiałasytuacjęosóbposzkodowanych.Podobnienatereniezabo-
rupruskiegoustawodawcaprzewidziałszczególnąodpowiedzialność
opartąnazasadzieryzykawprzypadkuszkodywyrządzonejruchem
pojazdumechanicznego.Natymterenieobowiązywałaustawaoruchu
pojazdówmechanicznych4.Odpowiedzialnośćzaszkodęwyrządzoną
ruchempojazduponosiłaosobautrzymującasamochód,czylita,do
którejgospodarstwasamochódnależał5.Naterytoriumzaborurosyj-
skiegoobowiązywałnatomiastZwódPrawRosyjskich,wktórymbrak
byłoszczególnychregulacjidotyczącychodpowiedzialnościzaszkodę
wyrządzonąruchempojazdu,wobecczegoodpowiedzialnośćtabyła
opartanazasadachogólnych(zasadawiny)6.
Odpowiedzialnośćzaszkodęwyrządzonąruchempojazdumechanicz-
negowprowadziłonaterytoriumcałej,niepodległejjużwówczasPolski,
rozporządzeniePrezydentaRP-Kodekszobowiązań.Ustawodawca
kreowałwart.152i153k.z.odpowiedzialnośćwłaścicielamechanicz-
negośrodkakomunikacjiporuszanegozapomocąsiłprzyrodyzaszkodę
naosobielubmieniuwyrządzonąruchemtegośrodkakomunikacji.
Przewidzianorównieżodpowiedzialnośćzazasadachogólnychwrazie
2
Ustawaz9.08.1908r.oodpowiedzialnościzaszkodywynikłezopęduautomobilów
(Dz.ust.p.Nr162).
3A.Bielecki,J.Rapaport,Ustawaautomobilowaaustryackazdnia9sierpnia1908r.
zkomentarzem,Kraków1911,s.27-28.
4Ustawaz3.05.1909r.oruchupojazdówmechanicznych(Dz.U.Rzeszy,s.437).
5R.LongchampsdeBerier,Zobowiązania,Lwów1938,s.272-273.
6A.Wąsiewicz,Odpowiedzialnośćcywilna...,s.18.
