Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
rozummożeśpiewaćitopięknie?Odpowiedźpotakującawygląda
naparadoks,aleparadokstenziściłHoracyusz.Umieonznadmierną
przenikliwościąoceniaćsiebie,ludziirzeczytegoświataiwypowiadać
swewrażeniawsposóbtakjasny,dobitny,żezdawaćbysięmogło,
iżmyślniełamałatusięwsłowach,anićmiłasłowem,lecz
wybrzmiewałabezresztywewyrazach,wktórepoetająwcielił
izktórymirękąjegospojonaprzezwiekijeszczebardziejsięzrosła.
Mgłyiuczucianiedośpiewane,niedociągniętemająniezawodnieswoją
poezyę,alemateżpoezyętopełne,jaskrawesłońce,któreopromienia
utworytegopołudniowcairozświecaiuwypuklakażdedrgnienie
ikażdąodmianęjegoduszy.Horacyuszniedopuściżadnejniejasności
doswejpoezyi;niepatrzyonnarzeczywistośćanizgórnychwyżyn,
aniprzezłzylubmarzenie,leczwyobrażająiokreślazprzedziwną
pogodąijasnościąmyśliisłowa.Więcniedośpiewywaćdoniej
ma»czułysłuchacz«wswemsercu,leczprzejrzećiodczućdogłębi
to,copoetachciałpowiedziećiwcałejpełniwypowiedział.
PlastycznąiwyrazistąjestpoezyaHoracyusza.Każdaniemalrzecz
tuwspomnianaznajdujesweokreślenie,każdyrzeczownikrusza
wpolezprzymiotnikiem,jakzadjutantemnieodłącznym(por.
n.p.odęIII,23).Tatroskaodobórprzymiotnikawypływa
zplastycznegosposobumyśleniaizdążeniadościśleokreślonych
obrazów.Wśródromańskichnarodówipiśmiennictwstarannośćwtym
wyborzeipościgzaodpowiednimepitetemcechujewielupisarzy.
Maupassantniegdyśpoświęciłtemuproblemowibystreuwagi.
Szukanieadjektywuprowadzinawetczasemdowyszukania,bostadła
wyrazówczęstorazemsprzężonychpowszedniejąprędkoizużywają
wrażliwośćczytelnika.Piętnujeteżpogońzaniezwykłemokreśleniem
RostandwChanteclair;jedenzlicznychkogutówliterackichnazwany
tamchevalierdel’adjectifinopiné.Horacyuszjednakniematych
epitetówniespodziewanych,alemazatonadzwyczajszczęśliwerzuty
wichdoborze;jegobrumainers,bezczynnazima,lubbezkształtna
(informeshiemes)starczyzadługieopisy.
WjednejrodzinieprzymiotnikówmaHoracywyraźneupodobanie;
wyrażeńnamiarę,pośredniość,łagodnośćjestuniegolegion.Mitis,
aequus,medius,temperatus,lenis,placidus,quietus,cisnąmusię
ciąglepodpióro.Tewyrazypłynązgłębiduszy,któralubiziemię
iwgranicachistniejącychwarunkówzdobywasięnaszczereuczucie;
alenielubibujaćpowyżynach,aniwśmiałychporywachiwybuchach
odrywaćsięodziemi,wprometejskichwzlotachwybiegaćdogwiazd
ipodsłońce.Pieśńtaniebyła»gwiazdązagranicąświata«;
