Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
18
Ograniczenieprawrzeczowychwdrodzewywłaszczenia
nyaktprawnydopuszczałrównieżczasowezajęcienieruchomościwsytuacjiwystąpienia
nsiływyższejlubnagłejpotrzeby”(wspomnianyjużart.52§1rozporządzenia).Cechą
charakterystycznąanalizowanegorozwiązaniabyłotakżeto,iżwpilnychprzypadkach
zezwolenienazajęcienieruchomościmógłwydaćniewojewoda,jakoorganpowołany
doorzekaniaowywłaszczeniuiodszkodowaniu(art.3§1),lecznprzełożonygminylub
właściwykomendantpolicji”(art.52§2).Możliwośćprzeniesieniawłaściwościrzeczowej
naorganniższegostopniamiała,jaksięwydaje,naceluprzyspieszeniesamegopostępo-
waniaorazszybkąiadekwatnądopotrzebreakcję.Trzebarównieżzaznaczyć,żeofakcie
wydaniatakiegozezwolenianależałoniezwłoczniepowiadomićwojewodę,którywydając
własnezarządzenieozajęciunieruchomościsankcjonowałwydanewcześniejrozstrzy-
gnięcie(art.52§2infne).
Nauwagęzasługuje,iżwsposóbpodobnydoistniejącegoobecniestanuprawnego
unormowanokwestiezwiązanezodszkodowaniemzawywłaszczenie.Obowiązekod-
szkodowawczyspoczywałbowiemnatym,naczyjąrzeczwywłaszczeniezostałodoko-
nane(art.26rozporządzenia)iobejmowałstratępowstałąwwynikuwywłaszczenia(art.
27§1rozporządzenia).Codozasadyprzyjętabyłapieniężnaformaodszkodowania,oile
stronynieporozumiałysięwodmiennysposóbwtymzakresie.Istotnąróżnicąbyło
natomiastto,iżoddecyzjiustalającejwysokośćodszkodowaniazawywłaszczenienie
przysługiwałżadenśrodekzaskarżeniawadministracyjnymtokuinstancji,leczpozew
kierowanydosądupowszechnego(art.40).
Nazakończeniezauważyćwypada,żerozporządzeniez1934r.nieprecyzowało,na
czyjąrzeczwywłaszczeniemożezostaćdokonane.Tymsamymdomniemywaćmożna,że
zwnioskiemowszczęciepostępowaniawywłaszczeniowegomógłwystąpićkażdy,oile
wykazał,żemazamiarrealizowaćjedenzcelówpublicznych.
Naskutekzmianpolitycznychzaistniałychpozakończeniuwojny,którepociągnęły
zasobąprzebudowęsystemuspołeczno-gospodarczegoorazpotrzebęzdefiniowaniana
noworelacjipaństwo-obywatel,pojawiłsięcałyszeregaktówprawnych,którychzasad-
niczymcelembyłodopasowaniezaistniałejsytuacjidozałożeńnowegosystemu.
Chronologicznienajwcześniejszymiaktamiprawnymioznaczeniuzasadniczymdla
omawianejtumateriibyły:dekretzdnia7kwietnia1948r.owywłaszczeniumajątków
zajętychnaceleużytecznościpublicznejwokresiewojny1939-1945r.31orazdekretzdnia
26kwietnia1949r.onabywaniuiprzekazywaniunieruchomościniezbędnychdlarealiza-
cjinarodowychplanówgospodarczych32.
Pierwszyzewspomnianychdekretówmiałwistociezazadaniedoprowadzaniestanu
prawnegonieruchomościdozgodnościzestanemfaktycznym.Podstawędoprzyjęciatakiego
poglądudajewszczególnościtreśćart.1ust.1dekretuzdnia7kwietnia1948r.,którystanowił,
żendopuszczalnejestwywłaszczenienieruchomościzajętychwokresieod1września1939r.
do9maja1945r.nacelewymienionewart.2pkt1iznajdującychsięwdniuwejściawżycie
niniejszegodekretuwewładaniuSkarbuPaństwa,związkówsamorząduterytorialnegolub
31
32
Dz.U.nr20,poz.138,zezm.
Dz.U.nr27,poz.197,zezm.
