Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
OGRANICZONAPŁODNOŚĆMĘSKA
kowanyjestroczniewilości2,5mlnkg.Zagrożeniejestrealnenietyledladoro-
słychmężczyznczynawetdojrzewającychchłopców,leczjużwewczesnymrozwoju
płodowym,tzn.wokresieformowaniagonad.Skutkitychwczesnychuszkodzeńsą
późniejwidoczneudorosłychmężczyzn,określanejakozespółdysgenezjijąderTDS
(testiculardysgenesissyndrome).Najbardziejdobitnymiiprzekonującymidowo-
damipogorszaniasięnaszegozdrowiareprodukcyjnego(reproductivehealth)są:
•stałe,zastraszającoszybkieświatowetempopogarszaniasięilościijakościnasienia
współczesnychmężczyzn;
•zmniejszającasięproporcjażywychurodzeńchłopcówdodziewcząt(livebirthsex
ratio)wkrajachrozwiniętych;
•zmniejszającysięodsetekbliźniaczychciążdwuzygotycznych(dwujajowych)(dizy-
gotic/DZtwinningrate).
MimowprowadzeniaprzezUnięEuropejskąnowychdyrektywlegislacyjnych,
wciąguostatniegopółwieczapraktycznieniezrobiliśmynic,abywyeliminowaćze
środowiskalubbodajzmniejszyćzaleganiesubstancjichemicznychuszkadzających
spermatogenezę,czylitworzenieplemników.Znanesądziesiątkichemikaliówprze-
mysłowychimitującychdziałanieestrogenówkobiecych,któreszkodliwieoddziałująna
rozwójmęskiegozarodka.Wciąguostatniejdekadycorazgłośniejmówisięodziałaniu
tzw.antyandrogenów,czylisubstancjizaburzającychdziałaniefizjologicznychhormo-
nówandrogenowych.Tefaktymówiąsamezasiebie–liczbamężczyznzproblemami
płodnościbędziesięsystematyczniezwiększać.Zamiatamytenproblemmedycznypod
dywan.
Wzasadzieniktjużnienegujetakichfaktów,jak20-48%obniżenieliczbyplem-
nikówumężczyzn,którychmatkiwczasieciążyintensywniepaliłypapierosy.Rów-
nieznaczącymodkryciemwUSAokazałysięskutkispożywaniadużychilościwołowi-
nyprzezkobietywciąży:doroślisynowietychmatekmająo24%mniejplemników
(Swan,2007).Zajedynerozsądnewyjaśnienietejzależnościuznanoskutkiwysokiej
ekspozycjipłodunahormonysterydowezawartewwołowinie.Wprawdziew1979r.
wUSAwhodowliopasówzakazanostosowaniaznanegozponurejsławydietylstilbe-
strolu(DES),mimotododzisiajwUSAiKanadziestosujesięwhodowlibydłasześć
różnychhormonówsterydowych.
Odpowiedniąproporcjępłciżywourodzonychnoworodkówobwołano"barome-
tremmęskiegozdrowiareprodukcyjnego”(Peterka,2007).Daneniesąjednoznaczne:
zasadniczooczekujesięniewielkiejprzewagiliczbymęskichnoworodkównadżeńskimi.
Obniżenieliczbymęskichurodzeńdotyczywielukrajóweuropejskich:Belgii,Bułgarii,
Danii,Finlandii,Grecji,Holandii,Niemiec,Polski,Portugalii,Rumunii,Szwecji,Węgier,
przyczymodwrotnezjawisko(podwyższenieproporcjimęskichdożeńskichnoworod-
ków)notowanowostatnimpółwieczuweFrancji,Hiszpanii,Irlandii,Włoszech(James,
2007).WUSAwlatach1969-1995notowanoobniżenieproporcjiurodzinchłopcówdo
dziewczynekrasykaukaskiej,awmałżeństwachAfroamerykanówzachodziłozjawisko
12
