Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Płodnośćograniczona,czylizmianaparadygmatumedycznego
emocjonalnychrodzicówwobecutratypłoduobciążonegochorobągenetyczną,czyteż
wobecryzykaposiadaniachoregodziecka.Jesttojedenzwieluobszarówmedycyny,
wktórychpostępzderzasięzutrwalonymipoglądamietycznymi,religijnymi,kulturo-
wymiiwywołujeniekończącesięspory,zatargiidylematymoralne.Jesttozarazem
tenobszarbiologiczno-filozoficzny,którydotykapoczątkuistotyludzkiej,zwszystki-
mikonsekwencjamietycznymi,moralnymiiprawnymi.Nagruncieteologiczno-filozo-
ficznymwiążesięzpytaniemomomentanimacji,czylimomentwstąpieniaduszy
ludzkiejwrozwijającysięzarodek.Kontrowersjesątymwiększe,gdyżdotykaostrych
sporówodopuszczalnośćilegalnośćaborcji.Pytanieowniknięcieduszydonowo
utworzonegozarodkanależydokwestiifilozoficzno-teologicznych,lecznienaukprzy-
rodniczych.Naukaniezajmujesiękwestiami,wobecktórychniedasięprzeprowadzić
falsyfikowalnościhipotezy.PrzypomnijmyaksjomatKarlaPoppera,którystwierdził,że
danahipotezajestnaukowatylkowtedy,gdymożebyćodrzuconaprzezwykonanie
stosownegoeksperymentu.
Trudnoznaleźćtumiejscedlarozważańteologiczno-filozoficznych,jednakwobec
aktualnościsporówidyskusjiwartoprzedstawićniektórefaktyhistoryczneiargumen-
tywymienianewtychdyskusjach.Tymbardziej,żekonsekwencjeetyczneprzyjęcia
momentuanimacjisązasadniczeimogąmiećwpływnaustawyprawapaństwowego.
EwentualneodrzucenieKonwencjiBiomedycznejzOviedoprzezPolskęmożewprak-
tyceoznaczaćzastrzeżenieidentycznychpraw(zrównanieprawne)dlaczłowiekado-
rosłegoipojedynczejkomórki.Odnotujmyzatem–wwielkimskrócie–historyczne
zmianypoglądównaprzestrzenidziejóworazwymianęargumentównaukowychiteo-
logicznychwkontekścieodkryćwspółczesnejembriologii.
Weuropejskichpoglądachnatematmomentuanimacji,czyliwzbogaceniaciała
oduszę,możemywyróżnićdwieepoki:trwającyprzez19wiekówpoglądtzw.animacji
opóźnionejoraz–wdziejachnajnowszych–rozwójpoglądutzw.animacjibezpo-
średniej,tzn.wchwilipoczęcia.AnimacjęopóźnionągłoszonojużwstarożytnejGrecji.
Arystoteles(384-322p.n.e.),podobniejakwdoktryniechrześcijańskiej,uważałduszę
zacośboskiego.Wykluczał"rodzeniesię”duszywjakimśprocesie,jakokryteriumczło-
wieczeństwaembrionuprzyjąłmomentpierwszegoporuszeniasiępłoduwłoniematki
(40.dzieńuosobnikamęskiegoi90.dzieńuosobnikażeńskiego).Św.TomaszzAkwi-
nu(122-1274)podobniejakArystotelesbyłwyznawcąanimacjiopóźnionej.Stanowi-
skotopodzielałowieluprominentnychteologówKościoła:św.Hieronim(347-420),
św.Augustyn(354-430),papieżInnocentyIII(1161-1216),papieżGrzegorzXIV
(1535-1591),św.AlfonsLiguori(1696-1787),któryjakomomentanimacjiodpowied-
niouznawał40.i80.dzień(męskiiżeńskiosobnik)odchwilipoczęcia.Wnowszych
czasachanimacjęopóźnionągłosiłkardynałJosephMercier(1851-1926),ksiądzFranz
Bockle(1921-1991).WkonsekwencjidopołowyXIXw.usunięciejeszczenieukształ-
towanegopłodu(uznawano,żedo40.dniaciąży)niebyłouznawaneprzezKościółza
zabójstwo.Przezwielewiekówstanowiskoanimacjiopóźnionejutrzymywałkanon20
SicutexkościelnegoPrawaKanonicznego(CorpusIurisCanonici).
17
