Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wprowadzeniehistoryczneihistoriograficzne
29
zaakcentowanenajistotniejszekierunkiiośrodkibadawcze,atakże
najważniejszerozprawykorespondującezpodejmowanąwpracytema-
tyką.Niezwykleużytecznaliteraturaodnoszącasiędoruchunaro-
dowegoUkraincówzmniejszymlubwiększymuwzględnieniemkwe-
stiireligijnychpojawiłasięwostatnimczasienaUkrainieiwRosji.
Donajważniejszychpublikacjiszkicującychtłopolityczno-społeczno-
kulturalneGalicjidrugiejpołowyXIXwiekunależąukraińskojęzycz-
neopracowaniaOłenyArkuszy,TarasaBatenki,IhoraCzornowoła,
BohdanaM.Janyszyna,NataliiW.Koszeliewej,MykołyKuhutiaka,
OłeksandryKyryczuk,MarianaMudryja,WasylaRasewycza,Wita-
lijaSarbeja,OstapaSeredy,OłeksijaSuchyja,atakżerosyjskojęzyczne
praceAleksandryJu.Bachturinej,IrynyW.Michutinej,AleksiejaI.
Millera,czyNinyM.Paszajewej12.
siłasiędohistoriiCerkwiprawosławnej,jednaczwartadohistoriiCerkwigreckoka-
tolickiej,aprzeszłościprotestantówirzymskichkatolikówpoświęconoodpowiednio
zaledwie9i4%.Jeślichodziochronologicznyaspektpublikacji,toaż45%referatów
stanowiłyopracowaniaporuszająceproblematykęXX-wieczną.Natępnemiejscezaję-
ływystąpieniaodnoszącesiędohistoriiXVII–XIXwieków,atylko5%objęłyprace
wpisującesięwinneokresyhistoryczne.Analizatematycznegoaspektuhistoriografii
cerkiewnejprzekonuje,żewcentrumzainteresowanianaukowcówukraińskichznaj-
dująsięstrukturycerkiewne,instytucjewładzy,poszczególnidziałaczereligijni(głów-
niemetropolitaAndrejSzeptyćkyj).Wielemiejscapoświęcasiętakżezagadnieniom
współzależnościpomiędzytożsamościąnarodowąawyznaniowąorazudziałowiKoś-
ciołówiichprzedstawicieliwprocesachnarodowotwórczych.OłehTurijpodkreślił,
żeaktualnystanhistoriografiiukraińskiejodnoszącejsiędorozpatrywanegotematu
jestzjednejstronywypadkowądominacjimarksistowskichinterpretacjiikoncepcji
traktującychCerkiewjakoobiektDklasowych”stosunkówsocjalno-ekonomicznych,
zdrugiejzaś–wynikiemadaptacjimetodologiiradzieckiejnaukihistorycznejdostwo-
rzeniawspółczesnegokanonuhistoriograficznego.Ukraińskahistoriografiacerkiewna
charakteryzujesięponadtozachowaniemDateistycznego”składnikawjegoróżnych
modyfikacjach,przyjednoczesnymodrodzeniuDtradycji”pisaniahistoriizokresu
przedradzieckiego,wktórymstosowanoprzestarzałemetodyinterpretacjikwestiiwy-
znaniowych.Autorkonstatuje,żeanalizastanuhistoriografiiCerkwi/religiiprzekonu-
jeokoniecznościdokonaniaprzełomuwtejdyscyplinienaukhistorycznychorazot-
warciasięnanowyjakościowoobszarbadańnaukowych.O.Turij,Ukraińska
historiografiachrześcijaństwa:stanaktualnyiperspektywybadawcze,referatwygło-
szony14.11.2007rokunakonferencjiKatedryStudiówInterkulturowychEuropy
Środkowo-WschodniejnaUniwersytecieWarszawskim.
12O.Arkusza,RusofilśkaorientacijawHałyczyniwostannijczwertiXIXstolittja,
w:IIIMiżnarodnyjkongresukrajinistiw.Dopowidiipowidomlennja.Istorija,Charków
1996,s.120–125;tejże,Hałyćkyjsejm.Wyborczikampaniji1889i1895rr.,Lwów
1996;tejże,UkrajinśkepredstawnyctwowHałyćkomusejmi(1889-1901rr.).Awtore-
feratdysertacijinazdobuttjanaukowohostupenjakandydataistorycznychnauk,Lwów
1997;tejże,Hałyćkyjsejmuwyswitlennisuczasnojipolśkojiistoriohrafiji,w:Ukrajina:
kulturnaspadszczyna,nacjonalnaswidomist’,derżawnist’,Lwów2001,nr9,s.339–
