Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
winkamitechnicznymi.Taniaimasowapro-
dukcjawypierawymagającewarsztatowo
iczasochłonnerzemiosłopraktykowaneprzez
pionierów.Gdyumierapodczasepidemiity-
fusuwwiekulatsześćdziesięciu,Grollnietylko
jestbiedny,leczrównieżzapomniany.Policy-
tacjimajątkufotografawdowieisynowizos-
tajestodwadzieściaosiemguldenów
spadku10.Wtymczasieprzeciętnyfotograf
wiedeńskizaportretatelierowypowielony
wtuzinieegzemplarzyliczysobieczterygul-
deny11.
PierwszewidokiPraginależądziśdonaj-
bardziejznanychzdjęćGrolla.Sąbezcenne.HTo
jestkawałekmojejrodzinyiwłaściwietojes-
temja,takjakjajestemlosemHradczan,losem
kraju,któryjesttakpiękny,żepotężniejsisąsie-
dzizawszegozdobywali”
,piszewbiograficz-
nymesejuKimjestemBohumilHrabal12.HZa
mnąwznosisięzamekkrólewski,powtarzam
sobiewmyślachto,coprzewinęłosięprzez
Hradczany,czescyksiążęta,czescykrólowie,
Habsburgowie,prezydenci,potemHitler,
potemznowuprezydenci,apotemChrusz-
czowiBreżniew,takjakcipotentaci,którzy
przepłynęliprzezbramyidrzwi,wychylalisię
zokientegozamku,wszystkotomamzaku-
mulowanewsobie”13.Odlat80.,gdyHrabal
pisałswójesej,przewinąłsięjeszczeGorba-
czow,iznówprezydenciżZamekkrólewski
wznosisię,wciążwidocznyzwieżymostuKa-
roladokładniejakzaczasówAndreasa
Grollaż
10M.Faber,„…MitallerKraftaufdiePhotographieverlegt…”,
dz.cyt.,s.92-95.
11Tamże,s.95.
12B.Hrabal,Kimjestem,w:Hrabal,Kundera,Havel…Antologia
czeskiegoeseju,red.J.Baluch,Kraków2001,s.19.
13Tamże,s.18.
Autoportretzżoną
CarlAlbertDauthendey
HPoczątkowonieśmianodłużejprzypatrywać
sięwykonanymprzezniegozdjęciom”-tak
MaxDauthendeywspominafotografiewyko-
naneprzezswojegoojca,CarlaAlbertaDaut-
hendeya(1819-1896)1.HWyrazistośćtychludzi
wzbudzałalęk;patrzącynaniemiałwrażenie,
żetemałe,drobniutkietwarzenazdjęciu
mogączłowiekanawetwidzieć,takoszałamia-
jącooddziaływałanapatrzącegoniespotykana
dotychczassugestywnośćpierwszychdagero-
1M.Dauthendey,DerGeistmeinesVaters.EinLebensbild,Bre-
men2010.TłumaczenieJanuszaSikorskiegoza:W.Benjamin,
Małahistoriahistoriafotografii,w:tegoż,Aniołhistorii.Eseje,
szkice,fragmenty,Poznań1996,s.110.
2Tamże.
3R.Krauss,WalterBenjaminundderneueBlickaufdiePhoto-
graphie,ostfildern1998,s.22.
typówiichniespotykanawiernośćwobecna-
tury”2.AutoportretaktywnegowLipsku,Sankt
PetersburguiWürzburgufotografaprzedsta-
wiagowrazzzaślubioną,jakgłosipodpis,
pannąCharlottąFriedrichizostałwykonanypo
pierwszejwspólnejwizyciemałżeństwawko-
ściele3.Totłumaczyodświętnystrójkobiety,
atakżeuroczystąminęubranegowsurdut
mężczyzny,pionierafotografii,wowymczasie
właścicieladwóchatelierprzyNewskimPro-
spekcieinadwornegofotografarodzinycar-
skiej.Atelier,wktórymDauthendeywykonuje
autoportret,pozbawionejestrekwizytów,
zwyjątkiemzdobionychkrzeseł,którychfrag-
mentyoparćwidocznesązzaplecówmodeli.
Tłostanowiciemnaściana,podkreślającarysu-
neksylwetek.Mężczyznaprawymramieniem
38
