Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
PytanieoistotęludzkąwfilozofiiNietzschegoiFoucaultawydajesię
zagadnieniemniezwykleistotnymdlanamysłunadwspółczesnąpeda-
gogiką.Maonoważnośćnietylkojakoogólnepytanieoczłowieka–ów
podmioto-przedmiotdociekańpedagogicznych–ale,przedewszystkim,
zewzględunakonkretnerozstrzygnięcie,któreprzynosi.Jestzatemfun-
damentalnenietylkowsposób,wjakikonstytutywnedlapedagogikiby-
łobykażdepytanieoczłowieka,aleprzedewszystkimzuwaginaodpo-
wiedź,jakiejudzielająNietzscheiFoucault.ZarównofilozofiaNietzschego,
jakiFoucaulta,wrazzjejantyhumanistycznymikonsekwencjami,rzuca
bowiemwyzwaniesamejpedagogice.Czyjednakowowyzwanie,jakie
współczesnamyślstawiaprzedpedagogiką,dasięsprowadzić,jakzakła-
daGertBiesta–poprzezzmianęmyśleniaotym,czymjestpodmiot–do
zmianyośrodkazainteresowańedukacyjnych:zHtożsamościpodmiotu
jakobycia-identycznym-z”najegoHosobliwość(singularity)”1?Czyzmiana
tamożeodbyćsięnazasadziepowierzchniowejkosmetyki,beznaruszania
fundamentówsamejpedagogiki?Czyodpowiedźpedagogikinawspółcze-
snąmyślfilozoficznąmożeoznaczaćjedyniebezbolesneusunięcieesencji,
Hgłębokiejprawdy”2zmyśleniaoczłowieku?Czyjedynywniosek,wynika-
jącyzHNietzscheańsko-Foucaultowskiegomodeluedukacji”,tokrytyczne
iświadomespołeczeństwo3?
JakzauważaMarekCzyżewski–odnoszącsiędodziełaFoucaulta,choć
tosamodotyczymyśliNietzschego–wartykuleWkręguspołecznejpeda-
1G.Biesta,PedagogyWithoutHumanism:FoucaultandtheSubjectofEducafion,HIn-
terchange”1998,vol.29/1,s.13.
2Tamże.
3Por.F.R.Irwin,Nietzsche:Deleuze,FoucaultandGenealogyasaMethodforEduca-
fion[w:]M.Peters,J.Marshall,P
.Smeyers(ed.),Nietzsche’sLegacyforEducafion,Bergin
&Garvey,Westport–Connecficut–London2001,s.55.