Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
18
Historia
gdzieVerdi,mającypoparcieopiniipublicznej,wygrałprocesprzeciwkointen-
dentowiLuigiemuAlbertiemuiuzyskałrozwiązanieumowyzteatremSanCarlo.
NastępnieporozumiałsięzrzymskimteatremApollo,gdziewreszcie17lutego
1859rokuoperaUnballoinmascheradoczekałasiępremiery16.Triumfwynagrodził
kompozytorowiwcześniejszekłopoty.
PomysłNapoleonaIII,abywybudowaćwParyżugmachoperowyzpraw-
dziwegozdarzenia,niebyłniczymrewolucyjnym.Pozycjasztukioperowejbyła
weFrancjiw1858rokusolidnieugruntowana,aplanowanybudynekmiałbyć
trzynastązkoleisiedzibąoperywParyżu17.Spektakleoperywłoskiejwystawiano
wstolicyjużod1645rokuwdwóchsalach.Popularnośćtegogatunkumuzycz-
negospowodowała,żeapetytypublicznościwzrosłyiwkrótcezacząłsięrozwijać
francuskistylnarodowywoperze.Szczególnąrolęzaczęłyodgrywaćtekstyro-
dzimychdramatopisarzy,naznaczeniuzyskałyteżfragmentybaletowe,zawsze
lubianeweFrancji.Wreszcie-28czerwca1669roku-królLudwikXIVnadał
poeciePierre)owiPerrinowi(autorowilibrettapierwszejoperyfrancuskiejPasto-
rale,skomponowanejprzezRobertaCambertaw1658roku)przywilejzorgani-
zowaniakrólewskiejakademiimuzycznejpołączonejzestałąsaląwidowiskową.
Uroczystainauguracjanastąpiła3marca1671rokuutworemPomoneCamberta18.
ZałożenieAcadémieRoyaledeMusique,któramiałapropagowaćrodzącąsię
operęfrancuską,spotkałosięzpublicznymsprzeciwemuznanegowówczasau-
torytetuwsprawachmuzycznych,Jeana-Baptiste)aLully)ego.Urodzonywroku
1632jakoGiovanniBattistaLully,wybitniezdolnysynmłynarzazFlorencji,za-
czynałswąkarieręweFrancjijakovaletdechambreinauczycielwłoskiegoksiężnej
deMontpensier,gdziezwróciłnasiebieuwagęmistrzowskągrąnaskrzypcach.
Wystarawszysięoangażdokrólewskiejorkiestrydworskiej,Lullyzacząłpisać
muzykębaletową.Wroku1672uzyskałnominacjęnadyrektoratejsamejkrólew-
skiejakademii,którejzałożenietakkrytykował;miałniąkierowaćprzeznastępne
piętnaścielat.Dopierowtedyzacząłpisaćoperyotematycemitologicznejprzy
współpracylibrecistyPhilippe)aQuinaulta19.
Siedemnastegolutego1673roku-przypadkowodokładniewdzieńśmierci
Moliera-kierowanaprzezLully)egoOperaprzeniosłasiędobardziejreprezen-
tacyjnejsaliwPalaisRoyal.WkwietniutegosamegorokuLullydowiódł,żejest
godnyzaufania,wystawiająccieszącąsięwielkimpowodzeniemoperęswojego
autorstwazatytułowanąCadmusetHermione.Nowaoperafrancuskaodchodziła
odtradycjiwłoskich,redukującozdobnikiśpiewu,jednocześniezwiększającrolę
chórówiscentanecznych.Zklasycznegodramatufrancuskiegozaczerpniętopię-
cioaktowąkonstrukcję,azballetdecour(baletudworskiego)-ulubionegogatunku
muzycznegokróla,którysambyłzapalonymtancerzem-scenybaletowebędące
16TheMetropolitanOperaGuild,Unballoinmaschera,http://www.metguild.org/guild/
templates/Utilities.aspx?id=45864&terms=drawing(dostęp:30.08.2017).
17AlbertdeLasalle,LesTreizeSallesdel’Opéra,Sartorius,Paris1875,s.3.
18JeanGourret,HistoiredesSallesdel’OpéradeParis,GuyTredaniel,Paris1985,s.19.
19DavidW
.Barber,Kiedygrubadamaśpiewa,czylihistoriaoperywyłożonawreszciejaknależy,
tłum.BarbaraŚwiderska,WydawnictwoAdamantan,Warszawa2001,s.37-38.
