Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
zaistnieniezbrojnejnapaści.Jakocharakterystycznyprzykładodwołaniasiędo
art.51KartyNarodówZjednoczonychmożnaśmiałowskazaćoperacjęEnduring
FreedomwAfganistanie,którąStanyZjednoczoneisiłykoalicjirozpoczęływra-
machsamoobrony12.WładzeStanówZjednoczonychiWielkiejBrytaniipowiado-
miłyotymfakcieRadęBezpieczeństwa,uzyskującszerokieijednoznacznepopar-
ciewszystkichwiodącychorganizacjimiędzynarodowych:ONZ,UniiEuropejskiej
orazSojuszuPółnocnoatlantyckiego.Byćmożedotakzgodnejreakcjiprzyczyniło
siępodejścieSojuszuPółnocnoatlantyckiego,któryporazpierwszywswojejwie-
loletniejhistoriiodwołałsiędoart.5traktatuwaszyngtońskiego.Wszyscyczłon-
kowietejorganizacjijednoznaczniepotraktowalibowiematakiterrorystyczne
z11września2001rokuwStanachZjednoczonychjakozbrojnąnapaśćnaten
kraj.WypracowaneprzezNATOstanowiskowyraźnieuzasadniało,żewspomnia-
nąoperacjęwAfganistanienależypostrzegaćjakoformęsamoobrony.
Uruchomienienatomiastoperacjiwymuszaniapokojubazujenazapi-
sachrozdziałuVIIKarty.Istotneznaczeniewtymzakresiemająartykuły39,40,
41,42i43szczególnie,żewyraźniewskazująnastopniowaniepresjiwywieranej
przezONZnazwaśnionestrony.Innezapisywtymrozdzialesąrównieważne,
ponieważodnosząsięmiędzyinnymidoroliWojskowegoKomitetuSztabowe-
gowzwiązkuzsiłowymprzywracaniempokoju,nietylkodoradzającRadzie
Bezpieczeństwa,alerównieżplanującużyciesiłzbrojnychudostępnionychprzez
państwaczłonkowskieONZdowykonaniaoperacjiwymuszaniapokoju.Warto
podkreślić,żezgodniezart.47ust.3WojskowyKomitetSztabowy,podlegając
RadzieBezpieczeństwa,odpowiadazastrategicznekierownictwowszystkimisiłami
zbrojnymi,oddanymidodyspozycjiRadyBezpieczeństwa13.
PrawostałychczłonkówRadyBezpieczeństwadoweta,prowadziłoinadal
prowadzidoczęstychblokaddecyzjiozastosowaniuprzemocyzbrojnej.Takie
postępowaniewydajesiębardziejuzasadnionewzględamipolitycznyminiżpraw-
nymi.Jesttoswoistaizałożonazgórykwadraturakoła.Jednakżepozakończeniu
zimnejwojnyRadaBezpieczeństwawielokrotniewyrażałazgodęnaużycieprze-
mocyzbrojnejwSomalii,byłejJugosławii,naHaiti,wRuandzie,wrejonieWiel-
kichJeziorwAfryce,Albanii,TimorzeWschodnim,SierraLeone,Afganistanie,
KongoiSudanie.Wymienioneprzypadkiwwiększościdotyczyłykonfliktów
12Zob.M.Marszałek,Działanianieregularne.Przeszłośćiprzyszłość.Doświadczenia
iwnioski,Wyd.Difin,Warszawa2016;A.Cordesman,TheLessonsofAfghanistan.WarFi-
ghting,Intelligence,andForceTransformation,CenterforStrategicandInternationalStudies
Press,WashingtonD.C.2002,s.14–25.
13KartaNarodówZjednoczonych,[dostęp:13.05.2020].
18
