Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
16
Wstęp
towarzyszekitowarzyszywspartychgłosemdziałaczyzestolicy.Postulatydotyczą-
ceszerokorozumianejopiekinadnajmłodszymi,zwłaszczanaddziećmiproletaria-
tu,PolskaPartiaSocjalistycznawysunęłapokongresiezjednoczeniowymw1919
roku2,uprogudziałalnościpolitycznejwnowych,powojennychrealiach.Nadsy-
tuacjądzieckapochylonosiępodczaszjazdukulturalno-oświatowegowKrakowie
(XI1919),potymjakwysłuchanoStefaniiSempołowskiej,krytykującejówczesny
systemwsparcianajmłodszych,domagającejsięradykalnychposunięćpaństwa
wzabezpieczeniulosudzieciispołecznegoprogramupomocy.Zgodzonosię,że
działalnośćopiekuńczaniemożebyćpolemaktywnościorganizacjiflantropijnych,
alewinnabyćwobecdzieckasłużbąspołeczną–rodzicówicałegospołeczeństwa.
WokresiemiędzywojennymPPSjeszczekilkakrotnie,zwłaszczapodczas
zjazdówikongresówpartyjnych,kiedyformułowanozałożeniaprogramowe,na-
wiązywaładozagadnieńzwiązanychzopiekąnadmałoletnimi,alekonkretnego
programuwtymzakresienieposiadała.Działaczytegougrupowaniaabsorbowa-
łasytuacjapolitycznawkraju,zwłaszczapoprzewrociemajowymiobjęciuwładzy
przezobózsanacyjny,problemyspołeczno-ekonomiczneiogromnapauperyzacja
społeczeństwawywołanakryzysemgospodarczymlat30.XXwieku,alerównież
trudnościorganizacyjnewłoniepartii,tarciamiędzydziałaczami,spadekliczby
członków,kłopotyfnansowe.Regularnienatomiastpodnoszonokwestiewycho-
wania,którewyraźniejakcentowanoodlat30.,postulująckoniecznośćpodjęcia
szereguzabiegówizastosowaniaróżnychśrodkówwcelupropagowaniawśród
dzieciimłodzieży„zasadsocjalistycznegowychowania”.
OddziałŁódzkiRobotniczegoWydziałuWychowaniaDzieckaiOpiekinad
NimutworzonopodpatronatemłódzkichstrukturPPS,czyliOkręgowegoKomite-
tuRobotniczegowŁodzi(ŁOKR),cobyłonaturalnąkonsekwencjązasadfunkcjo-
nowaniawszystkichfliiorganizacji–takjakRWWDiOnNwWarszawiepowołano
przyCentralnymKomitecieWykonawczym(CKW)PPS.
2PolskaPartiaSocjalistyczna–funkcjonującewlatach1892–1948ugrupowaniepolitycz-
neocharakterzesocjalistycznym,odwołującesiędohasełniepodległościowych,demokratycznych
isocjalnych.Utworzonewlistopadzie1892r.,wśrodowiskachpolskiejemigracji,przezdziałaczy
socjalistycznychreprezentującychróżneformacjepolityczne,jakoZwiązekZagranicznySocjalistów
Polskich.PowybuchuIwojnyświatowejPPSwłączyłasięwdziałaniaobozuaktywistycznego,aujej
schyłkubyłasilniezaangażowanawpowołaniepierwszychrządówpolskich(wtymTymczasowego
RząduLudowegoRepublikiPolskiejpodkierownictwemIgnacegoDaszyńskiego,anastępnieusta-
nowionegoprzezNaczelnegoDowódcęWPJózefaPiłsudskiegorząduJędrzejaMoraczewskiego).
Wkwietniu1919r.doszłodozjednoczeniapartiisocjalistycznychztrzechbyłychzaborów:Polskiej
PartiiSocjalistycznejzaborurosyjskiegoipruskiegoorazPolskiejPartiiSocjalno-DemokratycznejGa-
licjiiŚląskaCieszyńskiego.WokresiedwudziestoleciamiędzywojennegoPPSfunkcjonowałajako
ugrupowanieocharakterzemasowym,koncentrującsięnapoprawielosuśrodowiskpracowniczych
(szczególnierobotników).W1926r.partiapoparłazamachstanudokonanyprzezJózefaPiłsudskiego,
jednakżewkonfrontacjizautorytarnymmodelemrządówrealizowanymprzezobózpiłsudczykowski
jużw1927r.przeszładoopozycji.W1929r.weszławskładszerokiejkoalicjistronnictwopozycyjnych
–Centrolewu.Wtrakciewyborówparlamentarnych1930r.partiapoddanazostałarepresjomzestrony
aparatuadministracyjnego;działaczePPSstanowiliteżnajwiększągrupęzosadzonychwtwierdzy
wojskowejwBrześciunadBugiem.DowybuchuIIwojnyświatowejPPSpozostawaławopozycjido
obozurządzącego,bojkotującwyboryparlamentarnew1935i1938r.Zob.PolskaPartiaSocjalistycz-
na,https://eptw.edu.pl/pl/slownik-pojec/88-polska-partia-socjalistyczna(dostęp:24.06.2020).
