Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
I.1.Robotnicywstrukturzeetniczno-wyznaniowejispołeczno-zawodowej…
35
Natomiastwgrupiepracownikówzatrudnionychwyłączniewprzemyślenajwię-
cejrobotnikówrekrutowałosięrównieżspośródkatolików(70,2procent),alejuż
ewangelicystanowilitylko13,5procent,wyznawcyjudaizmu15procent,ainne
wyznania1,3procent30.
Wnastępnymdziesięcioleciunastąpiływstrukturzezawodowejłodzian
pewnezmiany:zdecydowaniewzrosłapozycjaprzemysłujakogłównegoźródła
utrzymaniamieszkańców,wysokiemiejscemiałyhandeliubezpieczenia.Według
spisupowszechnegowroku1931łódzkiprzemysłskupiałniemal376tysięcyza-
wodowoczynnych(ponad62procent),ale–zuwaginautratę,po1918roku,
dawnychrosyjskichrynkówzbytu–ograniczeniuuległoznaczenieprzemysłu
włókienniczego(dziękiniemuutrzymywałosiętylko35procentmieszkańców)31.
Stosunkowodynamicznierozwijałsięprzemysłmaszynowy,elektrotechniczny,
chemicznyispożywczy.Wdzialehandeliubezpieczeniapracowało103214osób
(17procent).Wzrósłodsetekludnościpracującejwzawodachzwiązanychzlecz-
nictwem,oświatąikulturąorazsłużbąpubliczną(łącznieponad8procent).Od
roku1919,kiedyŁódźstałasięstolicąwojewództwa,systematycznierosłozapo-
trzebowanienakadręurzędniczą.Wobszarzeoświatyiedukacjipołożonoakcent
narozwójszkolnictwapowszechnegoiśredniego,toteżpowiększyłosięzapotrze-
bowanienakadręnauczycielską.Znaczącąrolęwspołecznościmiejskiejodgry-
wałyrównieżinnegrupyzawodowe,jaklekarze,prawnicy,artyściidziennikarze32.
Nieuległazmianiespecyfkakorelacjistrukturyzawodowejzwyznaniem
inarodowością.Najliczniejszagrupa,ludnośćpolska(ikatolicka),związanabyła
zpracąwprzemyśleirzemiośle(prawie66procent;ztego43procentpracowało
wwłókiennictwie)orazwdzialesłużbadomowa(8procent).Jednakwnajwięk-
szymstopniuzzatrudnieniawprzemyśleutrzymywałasięludnośćniemiecka;
ponad72procentczynnychzawodowoNiemcówzatrudniałprzemysłirzemio-
sło–iwtychgałęziachgospodarkizajmowalioniwysokiestanowiskajakopra-
codawcy,pracownicynadzorutechnicznegoiwykwalifkowanirobotnicy(wtej
liczbie–53procentzatrudnianowbranżywłókienniczej).Oprócztegopracowali
whandluiubezpieczeniach(12procent)orazjakosłużbadomowa(5procent).
Zzatrudnieniawprzemyśleutrzymywałasiętakżeludnośćżydowska(55pro-
cent,wtymtylko19procentwbranżytekstylnej).Mieszkańcycizajmowaliposa-
dyrównieżwhandluiubezpieczeniach(ponad27procent)33.
Różnicespołeczno-ekonomiczneposzczególnychgrupetnicznychiwyzna-
niowychwyznaczałyichrejonizacjęwprzestrzenimiejskiej.Katolicymieszkali
główniewbiedniejszych,peryferyjnychdzielnicachmiasta(południowe,wschod-
nieizachodnieorazniektórerejonypółnocnejczęściŁodzi),bogataludnośćwy-
znaniamojżeszowegoskoncentrowanabyłaczęściowowdzielnicachcentralnych,
wanieodmienne:Żydzistanowili42,6procentpracownikówsamodzielnych,ewangelicy13,7procent,
katolicy9,2procent.Zob.E.Rosset,Łódźmiastopracy,s.24.
30B.Wachowska,Strukturawyznaniowo-narodowościowa…,s.45.
31Drugipowszechnyspis…,s.27,tab.18:Ludnośćwedługstanowiskaspołecznegoidziałów
zawodu.
32W.Puś,Zmianyliczebności…,s.36–37.
33L.Mroczka,Dynamikarozwoju…,s.45–46.
