Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
CzęśćI.Ogólnacharakterystykaopodatkowaniadochodównieujawnionych
Wliteraturzeprzedwojennejpodkreślano,żepodatekocharakterze
osobistymdomagasięznajomościrzeczywistegoczystegodochodu.Zda-
niemR.Rybarskiegoczystydochódjestnatomiastnadwyżkąwartości
osiągniętąwdanymokresiepopokryciukosztówjegouzyskania,za-
chowaniaizabezpieczenia
8
.Poznanierzeczywistego(czystego)dochodu
zdeterminowanejestprawidłowością,zgodniezktórąpodatekobciążają-
cyuzyskiwaniedochodujestzwiązanyzosobą,któraosiągatendochód.
Dlategoteżzpowszechnąakceptacjąspotkałosięuwzględnianiewła-
ściwościosobistychpodatnika,takichjakwiek,zdrowie,stanrodzinny.
Tozkoleiwiązałosięzuwzględnianiempostulatuzdolnościpłatniczej
isprawiedliwości.Podatkiwymierzaneoddochodu,czylipodatkibez-
pośrednie,mająbardzowieluzwolennikówwłaśniezewzględunato,
żedochódwrolipodstawyopodatkowaniawśródwszystkichinnych
możliwychjestnajbliższykategoriizdolnościpłatniczejpodatnika
9
.
Wdoktrynienaukiskarbowościprzyjęto,żedochód,któryjestoso-
bisty,oznaczapewnąsumępieniężnąsłużącądorozporządzeniaprzez
osoby.Dochódtakipowinienbyćtrwałymźródłemutrzymaniagospoda-
rzaijegorodziny
10
.Stądteżuznano,żedochodemwścisłymtegosłowa
znaczeniujesttylkoprzyrostużytecznościpopotrąceniukosztówzwiąza-
nychzezdobyciemtychużyteczności.Jesttodochódczysty.Przezpojęcie
dochodusurowegorozumianonatomiastogółprzypływówużyteczności
bezuwzględnianiastrat,poniesionychdlaichosiągnięcia
11
.Koncepcja
opodatkowaniatylkodochoduczystegowynikałastąd,iżpostulatemjest,
żejednostkamazaspokajaćpotrzebybeznaruszaniaswojegomajątku.
Konsumowaniecałegosurowegodochoduzmniejszałobyoczywiściema-
jątek.Natomiastograniczeniekonsumpcjidodochoduczystegogwaran-
tujenienaruszeniemajątku,atymsamymrokujeprawdopodobieństwo
utrzymanianadalczystegodochodu.
Współcześnieprzezdochódosóbfizycznychmożnarozumiećstru-
mieńwpływającychzróżnychźródełdóbriusług(tzw.dochódwna-
turze)orazkwotpieniężnych(dochódpieniężny).Dochódjestosiągany
wwynikuwytwarzaniadóbriświadczeniausług,transferówbezzwrot-
nych(rent,emerytur),świadczeniapracyzarobkowej.Możetakżepocho-
dzićzmajątkulubkapitałuorazinnychrodzajówdziałalności
12
.
8
R.Rybarski,Nauka...,s.270.
9
Z.Fedorowicz,Politykafiskalna,Poznań1998,s.89.
11
10
J.Zdzitowiecki,Pojęciedochodu...,s.18.
Por.S.Głąbiński,Nauka...,s.377.
12
A.Komar,SystemypodatkowekrajówUniiEuropejskiej,Warszawa1996,s.34.
22
