Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
32
RozdziałI.Pochodneinstrumentyfnansowe
Przedewszystkimjednakpoczątkiznanegowspółcześnieobrotupo-
chodnymiinstrumentamifinansowymisięgająpierwszejpołowyXIXw.
Porazpierwszywsposóbzorganizowanyzaczęlijewykorzystywać
tzw.kupcyrzeczniwStanachZjednoczonych.Naprzełomiejesieni
izimymoglioniotrzymaćodfarmerówkukurydzę,którąnastępnie
handlowali.Zanimjednakdotegodoszło,kukurydzamusiałauzyskać
odpowiedniąwilgotność,asamjejtransportmożliwybyłdopierowios-
ną,kiedyrzekiniebyłypokrytewarstwąlodu.Długotrwałemagazyno-
wanietowaruobciążałokupcówryzkiemzmianycentowaruzakupio-
negojesienią,którymiałzostaćsprzedanydopierowiosną.Starającsię
jezminimalizować,zawieralionizprzetwórcamiumowynadostawy
zbożapocenieustalonejzgóry3.Zawieraneprzeznichumowymogłyby
zostaćnazwanedzisiajkontraktamiforward.
Stosowanietegorodzajuumówwiązałosięjednakzpewnyminiedo-
godnościami.Wprzeciwieństwiebowiemdowspółcześniezawieranych
wramachobrotuzorganizowanegokontraktów,niebyłyonestandary-
zowane,aichstronyniezawszewywiązywałysięzeswoichzobowiązań.
Problemytezostałyrozwiązanepoprzezutworzeniew1848r.giełdy
wChicago(ChicagoBoardofTrade),naktórejhandelzbożembył
sformalizowany.Zawieranenaniejumowybyłystandaryzowane,co
umożliwiłomasowyobrótinstrumentamiiprzyczyniłosiędowzrostu
ichpopularności.Musiałyonezgóryokreślaćjakość,ilość,czasimiejsce
dostawytowaru.Samajegowycenabyłajednakzmienna.Umowyte
byłynazywanekontraktaminaprzybycie(to-arrivecontract).Następnie
zauważono,żemożliwyjestobrótkontraktamiterminowymi,copozwa-
lałonietylkonazabezpieczeniesięprzedspadkiemlubwzrostemcen
towarów,alemogłobyćtakżealternatywądlahandluzbożemsamym
wsobie4.
Obrótpochodnymiinstrumentamifinansowymiokazałsięjednązprzy-
czynkryzysufinansowegozapoczątkowanego13.05.1927r.Doprowadził
onnietylkodospadkuichpopularności,alenawetcałkowitegoich
3
Transakcjefuturesmają120lat,nPrawoiGospodarka”
,dodateknGospodarka”
z6.02.1998r.,s.9.
4J.C.Hull,Options,futuresandotherderivatives,Boston2012,s.2.