Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
–
(s.104)imogązachodzićwtrzechobszarach:postawiobrazu
Trendyzachowania–tonzmianywystępującewosobowościczło-
tellafluktuacjesązmianaminwreaktywnościcechosobowości”
siebie,uzdolnieńorazobszarówfizjologicznychorganizmu.
Osobowośćjakokonstruktteoretyczny
wiekamająceokreślonykierunek,występującewdłuższychod-
stępachczasu,wprzeciągutygodni,miesięcy,kilkulat”(s.103).
Przykłademzmianotymcharakterzemogąbyćzmianywzacho-
waniuzwiązanezezmianąporyroku,trendydojrzewania,trendy
uczeniasięczytrendyinwolucyjne.
Problemzmianosobowościstanowirównieżprzedmiotzainteresowa-
niapolskichpsychologów.
WedługŁukaszewskiego(1984,s.357)osobowośćjestorganizacją,
któranpodleganieprzerwanymrestrukturyzacjom”.Jesttonorganizacja,
wktórejwkomponowanesąistalesączynnemechanizmystymulująceroz-
wój.Jestwięcosobowośćukłademnietylkopotencjalnienastawionymna
rozwój,aletakże–dziękipodejmowanympróbomingerencjiwbiegzda-
rzeń–układemfaktycznierozwijającymsięnodwewnątrz”(s.358).
Łukaszewski(1984)wyróżniadwiepodstawowegrupytrendówroz-
wojuosobowości.Pierwszeznichtotzw.trendynaturalne–czylizmiany
rozwojoweprzebiegającewsposóbniezamierzonybezintencjipodmiotu
(s.367).Drugirodzajzmiantozmianyniemającecharakterunaturalnego,
wywołaneprzezsamegoczłowiekapoprzezsterowaniewłasnąaktywnoś-
cią(s.375).
Autorpodkreśla,żerozwójosobowościdokonujesięnietylkowdzie-
ciństwieiwokresiemłodzieńczym,alenprzezcałeswojedorosłeżycie
człowiekpodlegazmianom”(s.376),awrazzwiekiemnabywacorazwięk-
szychmożliwościkierowaniawłasnymrozwojem.
Obuchowski(1977,s.99)przypisujebardzoważnąrolęaktywności
własnejwprocesieprzemianidynamicznegofunkcjonowaniaosobowości.
Autorrozumieosobowośćjakostrukturędynamiczną,któraulegaciągłym
zmianom.Podkreśla,iżnczynnikiempodstawowym,któryzmieniaoso-
bowośćzarównowokresiedojrzewania,sprawnegofunkcjonowaniaczy
chorobyjestwłasneoddziaływanieosoby(...).Oddziaływanienaczłowieka
możekształtowaćjegoosobowośćotyle,oilewpływanapodjęcieprzez
niegookreślonychdziałań”.
InnyprzedstawicielpolskiejpsychologiiKowalik(1989),dokonując
refleksjinadzmianąosobowościwskazujemożliwośćwywoływaniazmian,
naskutekcelowegoodziaływanianaczłowieka.Człowiekbowiempozo-
stajewdynamicznejinterakcjiześrodowiskiem–światemprzedmiotów
iludzi,tworzącdwubiegunowąnstrukturęJa–świat”(Nuttin1968).
18
