Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
XX
RemigiuszOkraska
feisena(1900;doroku1914miałojeszczedwakolejnewydania).
BroszuraPouczenie…zostałarozesłanadoszkolnychradokręgowych
iprzekazanadoniemalwszystkichszkółznajdującychsiępodichpie-
czą—wliczbieponad4200egzemplarzy1⁹.Odroku1911inicjowa-
notworzenie„groszowych”,tj.obardzoniskichwkładach,szkolnych
kasoszczędności—wedługstanunakoniecroku1913zgromadzo-
nownichponad900tysięcykoronnaponad29tysiącachksiążeczek
członkowskich20.Byłotozaledwie1,3%ogólnejkwotyzdeponowanej
wkasach,jednakniepełnoletnistanowiliniemal20%posiadaczywkła-
dówoszczędnościowych21.
Wszystkotosprawiło,żerozwój„kasStefczyka”nabrałimpetu—
wlatach1902-1912każdegorokupowstawałood70doponad150no-
wychinicjatywtegotypu22.JużpodkoniecpierwszejdekadyXXstule-
ciabadaczkaoceniała,żerozwój„kasStefczyka”niemalwyeliminował
problemlichwynawsigalicyjskiej2³.Nakoniecroku1913„kasyStef-
czyka”toponad1400kooperatywzokoło288,5tysiącemczłonków2⁴.
Zgromadzonownichwedlestanunakoniec1913rokuniemal70mi-
lionówkoronoszczędności,przyprzeciętnymwkładziekażdejzkas
wwysokości50tysięcykoron25.Wrazzrodzinami—ówczesnypa-
triarchalnymodelrodzinyizwyczajepanującew„kasach”skutkowały
zapisywaniemsiędospółdzielnijednejosobyzrodziny,zazwyczajmęż-
czyzny—oznaczałotozasięgruchuliczonywsetkachtysięcy,przekra-
czającyprawdopodobniemilionosóbczerpiącychbezpośredniekorzy-
1⁹KazimierzWeydlich,FranciszekStefczyk…,s.82.
20Tamże,s.107.
21TadeuszKłapkowski,PatronackiespółdzielnierolniczewMałopolsce,Wydaw-
nictwoSpółdzielczegoInstytutuNaukowego,Kraków1927,s.137.
22Tamże,s.93.
2³ZofiaDaszyńska-Golińska,Spółkirolniczeihandlowe,wydaniedrugieprzejrzane
irozszerzone,TowarzystwoSzkołyLudowej,Kraków1909,s.187.
2⁴Wliteraturzezepokiiwpóźniejszychomówieniachwodniesieniudotegookresu
sąpewnerozbieżnościwkwestiiszacowanejliczebnościspółekiichczłonków.Za-
zwyczajsątowskaźnikiniecowyższeniżpodanetutaj.Wydajesięjednak,żeszacunki
najbardziejrzetelneimiarodajnesporządziłsamStefczyk,znanyzeskrupulatności,zob.
FranciszekStefczyk,KrajowyPatronatSpółekRolniczychwGalicyi,w:Ruchwspół-
dzielczy…,s.136.
25KazimierzWeydlich,FranciszekStefczyk…,s.94.
