Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
14
OSZUKAŃCZASPRAWOZDAWCZOŚĆFINANSOWA
ibłędów,stopniowoposzerzanaoweryfikacjęmerytorycznejpoprawności
zapisówksięgowych.DokonującysięodpoczątkuXXwiekurozwójrynku
kapitałowegoipowstaniewjegoefekcieogromnejrzeszyinwestorówwymu-
siłypotrzebębadaniasprawozdańfinansowych,anastępniewyrażeniaopinii,
czyprzedstawiająoneprawidłowyobrazsytuacjifinansowejjednostkiiczy
wsposóbrzetelnyprezentująwynikdziałalnościgospodarczej.
Poroku1940wykrywanieoszustwibłędówprzestałobyćpodstawowym
celembadań.Znowelizowanyw1948r.CompaniesActwprowadziłobowią-
zekbadaniarocznychsprawozdańfinansowych,określiłminimalnyzakres
podawanychwnichinformacji,atakżeopisałprawaiobowiązkibiegłychre-
widentów,tworzącpodwalinynormwykonywaniazawodu.
NaprzełomieXIXiXXwiekuideaizasadyauditinguopracowanewWiel-
kiejBrytaniiprzeniesionezostałynagruntamerykański,jednakżewStanach
Zjednoczonychprawieodsamegopoczątku,tj.odpierwszychlatXXwieku,
wtedygdywWielkiejBrytaniiwciążskupianosięprawiewyłącznienawy-
krywaniuoszustwibłędów,naciskpołożonybyłjednocześnienasprawdza-
niezgodnościfaktycznejsytuacjifinansowejzwynikającązesprawozdań
finansowych.Jużw1912r.R.H.Montgomery2proponowałzmianęcelów
badaniazujawnianiabłędówimalwersacjiizapobieganiaimnawyrażanie
opiniiorzetelnościobrazupodmiotuwynikającegozesprawozdaniaoraz
ujawnianieoszustwibłędów.
Zmianygłównychcelówbadańsprawozdańfinansowychbyłykontynu-
owane,wywoływałyjednakpolemikę.W1940r.ostateczniezdecydowano,
żepodstawowymcelemrewizjifinansowejniemożebyćujawnianiepomy-
łekimalwersacji3.JednocześniebowiemwlatachtrzydziestychXXwieku
wStanachZjednoczonychrozpoczętopracenadformułowaniemzasadwspół-
czesnejrachunkowości:w1936r.zespółpodkierunkiemW.Patonazaczął
pracowaćnadujednoliceniemkoncepcjiizasadrachunkowości.Dalszeprace
nadujednolicaniemzasadprowadzonebyłypodkątemtakiegoopracowywa-
niasprawozdańfinansowychiichrewizji,abynajlepiejsłużyłyzałożonym
celom.
Obecnieniemapotrzebyrozdzielaniaobutychcelówczyspieraniasię
opriorytety.Zpewnościąjednakwiarygodnośćprezentowanegosprawozdania
finansowegowdużejmierzezależyodtego,czywtrakciebadaniauwzględ-
nionomożliwośćpopełnieniaoszustw.Celzasadniczyosiągasięwięcdzię-
kizbadaniutakżetejnewralgicznejmaterii,jakąjestprawdopodobieństwo
wystąpieniamalwersacji,mającychbezpośredniwpływnazniekształcenie
2R.H.Montgomery,AuditingTheoryandPractise,8thed.,RolandPresS,NewYork1912,
s.13.
3R.G.Brown,ChangingAuditObjectivesandTechniques,„AccountingReview”,October
1962,s.697inast.