Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wprowadzenie
bogactwaspołeczeństwaprowadzidozmianypodejściadowłasności,
wszczególnościcudzej,iwzmocnieniacechnakierunkowanychna
zaspokojeniepotrzebwłasnych.Zmianywynikającezprocesówur-
banizacjiiindustrializacjipowodujązkoleipoczuciewyobcowania
jednostki,obojętności,brakuzainteresowaniażyciemosóbznajdu-
jącychsięoboknas,kreującprzekonanie,żekażdypowinienliczyć
tylkonasiebie.
Wszystkiewskazanepowyżejczynniki,którychjednakszcze-
gółowaanalizapozostajepozaprzedmiotemniniejszejpracy,wpły-
waćmogąnawzrostlubspadekprzestępczościubezpieczeniowej14.
Zmianyurbanizacyjneidającepoczucieanonimowościśrodowisko
miejskie,atakżeznacznaliczbazdarzeńlosowych(np.wypadkówko-
munikacyjnych)pozwalająsprawcomprzestępstwubezpieczeniowych,
aszczególnieoszustwasekuracyjnych,naprzyjęciezałożenia,żepraw-
dopodobieństwowykryciaichczynubędzieniewielkie.Szacowanie
zyskówistratzdecydowaniewskazujenatepierwsze.
Korzyścimajątkowe,jakiemożnaodnieśćzprzestępstwa,wpo-
równaniuzeskutecznościąściganiaikaraniawyłudzeńodszkodowań,
powodują,żenawetosoby,którenigdywcześniejniemiałyżadnego
związkuzdziałalnościąprzestępczą,mogąuznać,żewartopodjąć
takieryzyko.TrafnieokreśliłtoA.Marek,wskazując,żenzzacho-
waniemprzestępnymmamydoczynieniawówczas,gdyjednostka
wtokudotychczasowegożyciaikontaktówzinnymiludźmi-przede
wszystkimwśrodowiskachkryminogennych-ukształtowaławsobie
negatywnąpostawęwobecprawa.Przestępstwdopuszczająsięjed-
nakrównieżludzie,którychpostawawobecprawajestgeneralnie
pozytywna,alewkonkretnejsytuacjizachodzikonfliktmiędzyich
potrzebamiiinteresamiawskazanymprzeznormęprawnąwzor-
cempostępowania.Czynnikiemsprzyjającymnaruszeniuprawajest
wtakiejsytuacjidostępdowysuwanychprzezróżnegrupyspołeczne
-racjonalizacji(usprawiedliwienia,uzasadnienia)sprzecznegozpra-
wempostępowania”15.Dochodzidotegoobserwowanawspołeczeń-
stwiejeżelinieakceptacja,toprzynajmniejtolerancjadlazachowań
14SzerzejJ.Talarek,Determinantyprzestępstwubezpieczeniowych(w:)Materia-
łykonferencyjnezVIOgólnopolskiejKonferencjinPrzestępczośćubezpieczeniowa”,
Szczecin2003,s.257in.;por.teżJ.Ziejewski,Czynnikideterminująceszkodowość
wubezpieczeniach(w:)MateriałykonferencyjnezIVOgólnopolskiejKonferencji
nPrzestępczośćubezpieczeniowa”,Szczecin2001,s.87in.
15A.Marek,Prawokarne.Zagadnieniateoriiipraktyki,Warszawa2011,s.52.
17
