Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
wszystkimpolatachwojskowypowie:nTakbyłemrozrzew-
niony,takzachwycony[...]żepragnąłemumrzeć,nieprzecho-
dzącprogutamtejsali.Dziś,gdyprzypominamsobieówdzień,
czujęsięodmłodzonym”18?Trudnodziśwyobrazićsobietaki
stopieńemocjonalnegozaangażowaniawywołanyjakimkolwiek,
choćbynajbardziejsteatralizowanymzebraniemnaukowym.
Powróćmyrazjeszczedopraktykmiejskichzwiązanych
zteatremwWarszawienapoczątkuXIXwieku.Otóżnieulega
wątpliwości,żewstołecznymteatrzebywasięrównieżdla
samegobywania:
[...]poczytywanoteatrzamiejscepowszechnegozbieraniasię,wktó-
rymmożnabyłowidziećsięzeznajomymi.[...]Botrzebawiedzieć,
żewteatrzewarszawskimniebyłoanikrzeseł,aniławek,iżeparter
byłjakbywielkąsalą,poktórejsięcałapublicznośćustawicznieprze-
chadzała,wyjąwszy,gdynatłokstałtemunaprzeszkodzie,lubgdy
chwilowezajęcieprzedmiotemalbogrąartystymimowolnąprzerwę
wtychprzechadzkachczyniły.Cosięjednakbardzoczęstoniezda-
rzałoizastanwyjątkowypoczytaćnależało;zwyklebowiembyło
naparterzeciągłewitaniesięjednychzdrugimi,prowadzenieroz-
mowyniedozwalającejniekiedysłyszećaktorów,porozumiewaniesię
wejrzeniem,ukłonemlubmigamiparteruzlożami,oddawaniewizyt
damompolożach,bezwzględu,żeotwieranieizamykaniedrzwiprze-
szkadzałoprzedstawieniu,częstowanieichchłodnikamiicukrami,
iobokwszystkiego,ułatwianieintrygrzeczywistszychaczasem
bardziejzawikłanychodtych,jakienascenieprzedstawiano19.
ZatemteatralnanormazachowanianapoczątkuXIXwieku
dopuszczajaknajbardziejswobodneprzechadzki,jedzenie
igłośnerozmowyzeznajomymi,skuteczniezagłuszająceto,
codziejesięnascenie.Schemattenniepowtarzasięoczywi-
ścietakjaskrawonapublicznychposiedzeniachTowarzystwa
Nauk,gdziepozaoklaskamiiwestchnieniamidominujejed-
naksłuchanieiintensywnaobserwacja;publicznośćniezadaje
teżreferentompytań,tylkokomentujerozprawywewłasnym
18K.Wójcicki,SpołecznośćWarszawy...,s.19.
19F.Skarbek,PamiętnikiSeglasa,s.65.
27
