Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
nicnowegodostać,aletylkorzeczywyszarzane,lubzestarzyzny
przerabiane;trudnopretendować,żebytobyłinstytutparyskilub
boloński,aleprzecieżtrzebabysięstarać,abytakwysokiegoprze-
znaczenianiespodlićlichymiidrobnymikomunałami;pamiętać
albowiemnależy:żeosobliwiegazetawJeniemaokonaprace
uczonePolakówiniezaniedbujeichrecenzji57.
TendrugizPuławdorektoraŚniadeckiego:
[...]TowarzystwaWarszawskiegoprace(bojęsiębardzo),żebynie-
przestałynigdybyćpstrąirozprutąrobotąibezzwiązku,aosobli-
wiebezpewnegoijednostajnegocelu.Kanonicyskładajątękapi-
tułę,sątozosobnaludziesposobniiniebeznauki,aleKapitułanie
bardzowiedoczegozmierza58.
ItentrzeciwswoichPrzygodach:
Mówionomi,żeStaszicmiałutyskiwać,żeoczłonkostwoniestoję,
oTowarzystwoniedbam.Byłowtymniecoprawdy,niewiemjak
dostrzeżonej.Albowiemwedlemegoetiologicznegorozważania,
instituta,wszelkietowarzystwa,sąpotrzebnymimonopoliami;mogą
byćszkodliwealbowielcepożyteczne:aleabymiałytrwaćnie-
czynnązawalidrogą?Pocoone!59
Korespondencyjneipamiętnikarskiezarzuty,którychauto-
ramisąsamiczłonkowieTowarzystwa,dotycząencyklopedyzmu
stowarzyszenia,jegobezczynnościczyopieszałości,brakuokreś-
lonychplanówiwizjinaprzyszłość.Towarzystwodoczekasię
teżdwukrotniebardziejrozbudowanejkrytykinałamachprasy.
Wobuprzypadkachdotyczyonaoportunizmupolitycznego,
awdrugimdodatkowopompatycznościikonserwatyzmuoraz
57H.KołłątajdoJ.Śniadeckiego,30sierpnia1803zKrzemieńca,
[w:]tegoż,X.HugonaKołłątajakorespondencjalistownazTadeuszem
Czackim...,Kraków1844,t.1.s.113-114.
58A.CzartoryskidoJ.Śniadeckiego,3stycznia1809zPuław,
[w:]PamiętnikioJanieŚniadeckim,jegożyciuprywatnymipublicznym,
idziełachjego...,red.M.Baliński,Wilno1865,t.1,s.605.
59J.Lelewel,Przygodywposzukiwaniachibadaniurzeczynarodo-
wychpolskich,Poznań1858,s.20.
47
