Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
10
WiekXVI.PiśmiennictwoweFrancjiwokresie
wojenreliginych
WojnyreligijnetrwająceweFrancjiwlatach1562–1598,
którymtowarzyszyłygłód,epidemieikryzysekonomiczny,
miałyrozliczneskutki:załamaniedemograficzne,migra-
cje,skrajnenasileniekonfliktówipodziałówspołecznych.
Podejmującrozważanianadwpływemwojennapiśmien-
nictwowówczesnejFrancji,możnapoczynićdwiewstępne
obserwacje.MówiącofrancuskiejliteraturzeXVIwieku,
częstozapominamyotym,żewtedygdytworzyliMichelde
MontaigneczyPierredeRonsard,ichkrajrozdzieranybył
bratobójczymiwalkami,którychokrucieństwo(topienie,
kaleczenie,obcinaniekończyn,profanowaniezwłokbyły
naporządkudziennym)trudnonamdzisiajsobienawet
wyobrazić.Zdrugiejstrony,opowiadającosamychwojnach
religijnych,czynimytonajczęściejodstronyczystohisto-
rycznej,niepamiętając,żeprzyczyniłysięonerównieżdo
rozwojuszczególnegorodzajuliteratury.
Mamyoczywiścieświadomość,żeichechasąwyraźnie
słyszalnewDiscoursdesmisèresdecetemps[Rozprawa
onieszczęściachnaszychczasów]Ronsarda(1562)czyPró-
bachMontaigne’a(1580,1588)orazżenajbardziejwidoczny
literackiśladwojnypozostawiływzbiorzepoetyckimThéo-
dore’aAgrippyd’AubignégoPoematragicznewydanym
dopierokilkanaścielatpoichzakończeniu(1616).Achoć
Agrippad’Aubignéprawdopodobniezacząłpracowaćnad
swoimdziełemnapoczątkulat70.,jakoośmioletnichłopiec
byłświadkiembezwzględnegorozprawieniasięzuczestni-
kamispiskuwAmboise(1560),podczasktóregohugenoci
usiłowaliwyrwaćmłodziutkiegokrólaFranciszkaIIspod
kurateliultrakatolickichGwizjuszów.Gdypisałpoematy,
wktórychmodlitwailamentmieszająsięzmowąprofetycz-
nąiwołaniemopomstę,poetabrałczynnyudziałwtoczą-
cychsięwojnachubokuprotestanckiegoprzywódcyHen-
rykazNawarry.Późniejzaś,gdywroku1593tenostatni
nawróciłsięnakatolicyzm,byotworzyćsobiedrogędotronu,
d’Aubignéwyrzucałmuzdradęwspólnejsprawy.Małgorza-
